I might not be on Radio 1 tonight, but...
CAMPUS CENTRAL. 6-9 AM TOMORROW, AT RX 93.1. THE MORNING RUSH. I'LL BE THERE.
Sometimes he rants, sometimes he smiles. Sometimes he jokes, sometimes he sighs. Sometimes he's happy, sometimes he's sad. Sometimes he's good, sometimes he's bad. Sometimes he's there, sometimes he's gone. Sometimes he stalls, sometimes he's done. But whatever Marcelle says, whatever he'd do, you can be sure, it's true! It's true!
Friday, October 24, 2003
Wednesday, October 22, 2003
Wow! It certainly looks as though I owe a huge update here…
.:School’s Out:.
It’s a good idea for me to check my options out: the way it’s going, I really think that I can’t get anything higher than a 3.85 this semester, and if that be the case, the only way for my Cum Laude to push through is via a 4.0 next semester. Nonetheless, that’s the least of my worries at this point, what with the semester completely done with, save for the final draft of our thesis, which unfortunately for me, I can do little about, as the defense soft copy happens to be with Imo.
Nonetheless, my Theology oral examinations was quite a riot. I’m sure ma’am Elsa was, at the very least, quite astonished at my very different approach with her exam. She asked me about creation and man’s role as a co-creator, then asked me to link it with the dignifying effects of Christ, then asked me to talk about which part of Liberation Theology made an indelible impact on me. I then took the opportunity to go ahead and perform a magic trick for her, as I made her pick one card to represent justice, and then I proceeded to set aside a card that wasn’t justice, find justice in the deck, find justice on top of the deck, find justice in the card we set aside, and find justice all over the deck. I’m sure she won’t forget that any time soon…
On Friday came the biggest day of the semester: our thesis defense with Mrs. Nannette Diyco. I’m sure most of you would recall my personal misgivings about the teacher, considering the history we had two years ago. Imagine my surprise and amusement when as soon as I started my spiel, she was already nodding in approval, and happily quipping that her daughter did the campaign we made a case study on. To make the whole affair even less formal, she asked me to refrain from calling her “Madame”, which has been an expression I usually employ when I’m in a debating mood. Ah, well. Imo then did her spiel a bit after mine, and Mrs. Diyco had nothing but helpful comments for the whole thesis, which belied our expectation that she will shred us to bits. Apparently, she liked it, and she just wanted to make the thesis seem a bit less idealistic, as she made us specify that while pro bono advertising does have good intentions, it obviously has its share of vested interests.
I was in a particularly good mood, so I took Imo to Burger King. Yeah, so I’m a cheapskate. Big deal. ::chuckles:: nonetheless, I have to say that I had no regrets taking her for my partner. While I know Abby would’ve been an interesting thesis partner for rather obvious reasons, Imo and I really had a rapport that neither of us were aware we actually had. Heh. It was amusing, because Imo told me that she was feeling pressured because “mas masipag daw ako sa kanya”. How ironic because that was exactly how I felt. I thought that she was the one working harder in the group. I guess the silent pressure we both felt egged us on to keep up with the joneses. Throughout the thesis, I was under the impression that if it came to the point that she would end up writing an article about me on the Guidon because I was such a failure as a partner, I prolly wouldn’t have taken it against her. Heh. How was I to know she was thinking the same way?
Everything we could’ve done right, we simply did right. Even the donuts we bought contained Mrs. Diyco’s favorite. We didn’t even have to go for Starbucks to make our thesis adviser, Mr. Sev Sarmenta, happy. A cup of coffee from Dunkin’ Donuts was sufficient. Needless to say, after we submit our final draft, Imo and I are happily expecting a probable A or B+ for our thesis.
On an objective note, if I were to panel myself, I would’ve been merciless to our group… I was just thinking that what we did about pro bono advertising was really nothing new, and we weren’t really “re-inventing” the wheel with the things we discovered about this sector of the industry… ah, well. Aren’t I glad I’m not paneling myself?
.:The Good Luck Continues:.
It’s quite amazing, really. I ran a second straight tournament, and yet another win by one of the Javier brothers happened. I even ended up with an ultra-rare foil of my own for show, because one of the boosters I chose for the booster draft yielded a hot pack. That is, there’s a booster pack in the lot that had twelve foils. On top of that, another foil came out in another pack, namely, “We Lie, We Cheat, We Steal” for the Los Guererros. Seeing as I don’t need any foils, really, I’m just happy I pulled that one for them. Looks like I was on a roll, and my RAW Deal decks continue to impress people, particularly the Smackdown RVD which simply gave my opponents a headache. Imagine having to be forced to reverse a maneuver that does a measly one damage lest ten damage quickly follows it. Even the makeshift People’s Team deck was impressive. Team Angle and Ric Flair aren’t too far behind…
I finally got home, and it was good times at home. Not much was going on, but at least, I’m happy here. There’s a chance I’d still be at my aunt’s house next semester, but regardless, it’s no problem. I managed to do a lot when I went online, and I’m glad I managed to finish all my online stuff sans the blogging bit. I had to miss a couple of OB eyeballs, but I guess it’s fine. The latest hullabaloo going on there doesn’t and shouldn’t concern me, because I don’t want to come across as meddlesome in a venue like that.
Come Monday, I celebrated my anniversary with Grace. To Hades with varsity accreditations. I simply could not forgo making sure that we enjoyed our fourth anniversary together, so as soon as I was done with my training for Radio 1, I met up with Grace already. My SNK vs. Capcom has been improving quite a lot already, but I guess I need a little more practice. I racked up eight wins in Megamall, though. Grace and I were together at Centerpoint, Galleria, and Megamall, and we got a bit too lazy to bother watching a movie… heh. Anyways, she had the time of her life, and I’m glad she liked the simple date we had. We ate at Tortilla Fusion, where we tried Elvin’s recommendation, the Godfather Wrap. No regrets there. I was out of luck with the boosters I bought, but that’s just one miss in a series of hits, I guess. For dinner, nothing like good old Tokyo Tokyo to really fill us up. As is quite obvious, with the dearth of a romantic bone in my body, I’m not really gushing much while I type this, but that doesn’t mean I’m not happy to have celebrated four years with Grace…
.:Morning Rush Madness:.
There’s a funny new commercial we’ve been hearing lately… it’s the San Mig Light Strong “Whapack!” commercial, where the whole ad is filled with the “Whapack” sound effect. The sound effect has been put to creative use as can be seen here…
Voice Talent: …only San Mig Light has that unique ::WHAPACK!!!::
Voice Talent: … so everyone else can just ::WHAPACK!!!:: off.
Brian Gomez: Let San Mig Light ::WHAPACK!!!:: you!
Hmmm…. I wonder if there’s a hidden meaning in there we should know about. ::rolls eyes:: ::WHAPACK!!!::
Delamar was nice to me today, as I was getting the hang of handling the boards. I didn’t make that mistake anymore of accidentally playing an advertisement or a stinger by leaving the Auto On button around… and then we had this little dialogue…
Marcelle: Delle, do you know that Maui Taylor has been growing her hair recently? She’s beginning to look a lot like you all the more.
Delamar: Ginagaya niya lang ako.
Marcelle: Kulang na lang, magpatanggal siya ng implants, talagang magkamukha na kayo.
Delamar: Thank you, ha! Thank you, Erts!
So there you go. A few rushers even dropped by, and it was fun. Ma’am Lea already has a boyfriend… anyways, the rushers were fine company. Lots of funny moments, especially when Meadow was telling me how unromantic I seemed to be… can’t argue with that.
.:Fan Mail:.
GET A LIFE
---à who both happen to be people I know and respect.
Poor you. Too bad they don’t respect you back..
Interesting comment I got in my LJ recently. While nowhere as amusing as the “Babyshoes” comment Jobert got, it’s still funny nonetheless…
“Get a life”? In case this jabroni didn’t know, I do happen to have one. That’s why I don’t spend my time looking around LJ’s or blogs and posting anonymous comments in the first place.
“They don’t respect you back”? Not that I should care, really. It’s my business to give respect to a person, and expecting such respect back is not always a given. I think that should be fairly obvious in the first place. I’ve had my share of bad group output with April, but Hades, that’s all water under the bridge. I was talking with April just the other day, and she was laughing along with this comment. Whether or not that was sincere is none of my business. I’m just doing my writing, and if you don’t like it, then tune out, neh?
“Poor you”? Ah, no. Poor you, jabroni. You know your opinion is so ruddy wrong you couldn’t even attach a name to it. How positively sad, especially if you had to use a search engine just to get to me. I, on the other hand, would have a bit more intestinal fortitude to attach my name to my opinions, neh? Yeah, so I’m putting myself over again with this, but that’s what fan mail is all about… heh.
.:Last Thoughts:.
-Congratulations to Mr. Bulaong.
-Anything I can do to help with the thesis, Imo, just let me know.
-Grace, I love you!
-RADIO 1: SATURDAY, 8-10 PM. RX 93.1. I’ll be boarding this Saturday.
-If I can’t get a Cum Laude, I’d at least want to try for a certain other thing… :)
.:School’s Out:.
It’s a good idea for me to check my options out: the way it’s going, I really think that I can’t get anything higher than a 3.85 this semester, and if that be the case, the only way for my Cum Laude to push through is via a 4.0 next semester. Nonetheless, that’s the least of my worries at this point, what with the semester completely done with, save for the final draft of our thesis, which unfortunately for me, I can do little about, as the defense soft copy happens to be with Imo.
Nonetheless, my Theology oral examinations was quite a riot. I’m sure ma’am Elsa was, at the very least, quite astonished at my very different approach with her exam. She asked me about creation and man’s role as a co-creator, then asked me to link it with the dignifying effects of Christ, then asked me to talk about which part of Liberation Theology made an indelible impact on me. I then took the opportunity to go ahead and perform a magic trick for her, as I made her pick one card to represent justice, and then I proceeded to set aside a card that wasn’t justice, find justice in the deck, find justice on top of the deck, find justice in the card we set aside, and find justice all over the deck. I’m sure she won’t forget that any time soon…
On Friday came the biggest day of the semester: our thesis defense with Mrs. Nannette Diyco. I’m sure most of you would recall my personal misgivings about the teacher, considering the history we had two years ago. Imagine my surprise and amusement when as soon as I started my spiel, she was already nodding in approval, and happily quipping that her daughter did the campaign we made a case study on. To make the whole affair even less formal, she asked me to refrain from calling her “Madame”, which has been an expression I usually employ when I’m in a debating mood. Ah, well. Imo then did her spiel a bit after mine, and Mrs. Diyco had nothing but helpful comments for the whole thesis, which belied our expectation that she will shred us to bits. Apparently, she liked it, and she just wanted to make the thesis seem a bit less idealistic, as she made us specify that while pro bono advertising does have good intentions, it obviously has its share of vested interests.
I was in a particularly good mood, so I took Imo to Burger King. Yeah, so I’m a cheapskate. Big deal. ::chuckles:: nonetheless, I have to say that I had no regrets taking her for my partner. While I know Abby would’ve been an interesting thesis partner for rather obvious reasons, Imo and I really had a rapport that neither of us were aware we actually had. Heh. It was amusing, because Imo told me that she was feeling pressured because “mas masipag daw ako sa kanya”. How ironic because that was exactly how I felt. I thought that she was the one working harder in the group. I guess the silent pressure we both felt egged us on to keep up with the joneses. Throughout the thesis, I was under the impression that if it came to the point that she would end up writing an article about me on the Guidon because I was such a failure as a partner, I prolly wouldn’t have taken it against her. Heh. How was I to know she was thinking the same way?
Everything we could’ve done right, we simply did right. Even the donuts we bought contained Mrs. Diyco’s favorite. We didn’t even have to go for Starbucks to make our thesis adviser, Mr. Sev Sarmenta, happy. A cup of coffee from Dunkin’ Donuts was sufficient. Needless to say, after we submit our final draft, Imo and I are happily expecting a probable A or B+ for our thesis.
On an objective note, if I were to panel myself, I would’ve been merciless to our group… I was just thinking that what we did about pro bono advertising was really nothing new, and we weren’t really “re-inventing” the wheel with the things we discovered about this sector of the industry… ah, well. Aren’t I glad I’m not paneling myself?
.:The Good Luck Continues:.
It’s quite amazing, really. I ran a second straight tournament, and yet another win by one of the Javier brothers happened. I even ended up with an ultra-rare foil of my own for show, because one of the boosters I chose for the booster draft yielded a hot pack. That is, there’s a booster pack in the lot that had twelve foils. On top of that, another foil came out in another pack, namely, “We Lie, We Cheat, We Steal” for the Los Guererros. Seeing as I don’t need any foils, really, I’m just happy I pulled that one for them. Looks like I was on a roll, and my RAW Deal decks continue to impress people, particularly the Smackdown RVD which simply gave my opponents a headache. Imagine having to be forced to reverse a maneuver that does a measly one damage lest ten damage quickly follows it. Even the makeshift People’s Team deck was impressive. Team Angle and Ric Flair aren’t too far behind…
I finally got home, and it was good times at home. Not much was going on, but at least, I’m happy here. There’s a chance I’d still be at my aunt’s house next semester, but regardless, it’s no problem. I managed to do a lot when I went online, and I’m glad I managed to finish all my online stuff sans the blogging bit. I had to miss a couple of OB eyeballs, but I guess it’s fine. The latest hullabaloo going on there doesn’t and shouldn’t concern me, because I don’t want to come across as meddlesome in a venue like that.
Come Monday, I celebrated my anniversary with Grace. To Hades with varsity accreditations. I simply could not forgo making sure that we enjoyed our fourth anniversary together, so as soon as I was done with my training for Radio 1, I met up with Grace already. My SNK vs. Capcom has been improving quite a lot already, but I guess I need a little more practice. I racked up eight wins in Megamall, though. Grace and I were together at Centerpoint, Galleria, and Megamall, and we got a bit too lazy to bother watching a movie… heh. Anyways, she had the time of her life, and I’m glad she liked the simple date we had. We ate at Tortilla Fusion, where we tried Elvin’s recommendation, the Godfather Wrap. No regrets there. I was out of luck with the boosters I bought, but that’s just one miss in a series of hits, I guess. For dinner, nothing like good old Tokyo Tokyo to really fill us up. As is quite obvious, with the dearth of a romantic bone in my body, I’m not really gushing much while I type this, but that doesn’t mean I’m not happy to have celebrated four years with Grace…
.:Morning Rush Madness:.
There’s a funny new commercial we’ve been hearing lately… it’s the San Mig Light Strong “Whapack!” commercial, where the whole ad is filled with the “Whapack” sound effect. The sound effect has been put to creative use as can be seen here…
Voice Talent: …only San Mig Light has that unique ::WHAPACK!!!::
Voice Talent: … so everyone else can just ::WHAPACK!!!:: off.
Brian Gomez: Let San Mig Light ::WHAPACK!!!:: you!
Hmmm…. I wonder if there’s a hidden meaning in there we should know about. ::rolls eyes:: ::WHAPACK!!!::
Delamar was nice to me today, as I was getting the hang of handling the boards. I didn’t make that mistake anymore of accidentally playing an advertisement or a stinger by leaving the Auto On button around… and then we had this little dialogue…
Marcelle: Delle, do you know that Maui Taylor has been growing her hair recently? She’s beginning to look a lot like you all the more.
Delamar: Ginagaya niya lang ako.
Marcelle: Kulang na lang, magpatanggal siya ng implants, talagang magkamukha na kayo.
Delamar: Thank you, ha! Thank you, Erts!
So there you go. A few rushers even dropped by, and it was fun. Ma’am Lea already has a boyfriend… anyways, the rushers were fine company. Lots of funny moments, especially when Meadow was telling me how unromantic I seemed to be… can’t argue with that.
.:Fan Mail:.
GET A LIFE
---à who both happen to be people I know and respect.
Poor you. Too bad they don’t respect you back..
Interesting comment I got in my LJ recently. While nowhere as amusing as the “Babyshoes” comment Jobert got, it’s still funny nonetheless…
“Get a life”? In case this jabroni didn’t know, I do happen to have one. That’s why I don’t spend my time looking around LJ’s or blogs and posting anonymous comments in the first place.
“They don’t respect you back”? Not that I should care, really. It’s my business to give respect to a person, and expecting such respect back is not always a given. I think that should be fairly obvious in the first place. I’ve had my share of bad group output with April, but Hades, that’s all water under the bridge. I was talking with April just the other day, and she was laughing along with this comment. Whether or not that was sincere is none of my business. I’m just doing my writing, and if you don’t like it, then tune out, neh?
“Poor you”? Ah, no. Poor you, jabroni. You know your opinion is so ruddy wrong you couldn’t even attach a name to it. How positively sad, especially if you had to use a search engine just to get to me. I, on the other hand, would have a bit more intestinal fortitude to attach my name to my opinions, neh? Yeah, so I’m putting myself over again with this, but that’s what fan mail is all about… heh.
.:Last Thoughts:.
-Congratulations to Mr. Bulaong.
-Anything I can do to help with the thesis, Imo, just let me know.
-Grace, I love you!
-RADIO 1: SATURDAY, 8-10 PM. RX 93.1. I’ll be boarding this Saturday.
-If I can’t get a Cum Laude, I’d at least want to try for a certain other thing… :)
Sunday, October 19, 2003
Just a quick update, but expect a long post in a while...
Imo and I are done with our thesis, and after the dust settled, when all has been said and done...
A or B+ awaits the both of us.
No regrets with my wonderful thesis partner. No regrets at all.
Cracked open a hot pack for the tourney pool yesterday. Wish I had that pack instead... :)
*jaded* had this really funny anecdote. Forgot the gist of it, though.
Grace and I will be celebrating our anniversary tomorrow.
And yeah... Radio 1 this coming Saturday. :)
Imo and I are done with our thesis, and after the dust settled, when all has been said and done...
A or B+ awaits the both of us.
No regrets with my wonderful thesis partner. No regrets at all.
Cracked open a hot pack for the tourney pool yesterday. Wish I had that pack instead... :)
*jaded* had this really funny anecdote. Forgot the gist of it, though.
Grace and I will be celebrating our anniversary tomorrow.
And yeah... Radio 1 this coming Saturday. :)
Thursday, October 16, 2003
I'm mostly done with this semester, and I can only hope that things get less haywire from this point on.
I am almost guaranteed to have no more chance of getting a Cum Laude for all my efforts, as when I got my Philosophy paper back, it only yielded a B+ for me. I stumbled on the first minor question, simply because I memorized the EXCERPTS of the different authors, and not the titles of the actual BOOKS where the excerpts came from, such as "Summa Theologica" for Aquinas' "The Five Ways", and Blaise Pascal's "Thoughts" for his "The Wager" article... sigh. Dr. Barbazza then asked a bit about my thesis statement (Should a pluralist not be part of a religion?), as well as my paper (What if the scientists prove that you are a chemical process?). Pretty enlightening oral exams, but an A in the orals, even if it weren't denied of me, couldn't really pull my final grade up to an A...
Moreover, my Theology hopes of getting an A were all but shot down courtesy of our dismaying group report grades, which certainly had a lot to do with our inefficient groupmates... only Elbert and I were really working for it. Ironically, when the other bastiches decided to help out in the oral reports, that's when our grade plummeted from 87 to 82! Do you notice a pattern there?
I sincerely hope those jabronis just die a horrible death. Especially one of them who had the gall to leech off from my study session with Elber without even contributing an iota to the discussion on the oral exams. Worse, he even photocopied Elbert's note. What a bloody leech the bastich is...
Oh, and yeah: this is obviously the proper venue to address issues like this, unlike certain "journalists" I know who'd use other inappropriate venues...
Moving on, I've been spending a lot of time with Grace lately. Not much, really, but she's been an angel. She's been helping me out so much, and I guess if 10 people make it to Cum Laude this year, and I win a certain award I have in mind, I won't feel the least bit bad already.
Hmmm... what else? Our thesis is coming up. Wish me and Imo luck, as we seem to have only one panelist to deal with, which essentially means our work is cut out for us...
Do listen to RX Radio 1 on Saturday, 25 October, 2003. Yes, I'll be boarding.
Delamar celebrated her birthday yesterday. All the power to her.
SNK vs. Capcom is a lovely game. I'm getting the hang of it, and I think I'll be doing remarkably well with it.
Yes, I'm too lazy to answer my Theology thesis statements.
Yes, I'm too lazy to post much else for now. Apparently, I'm too busy at this point, with all my schoolwork. Expect a rejuvenated Marcelle next semester, except if he tries to overload to still push for a Cum Laude. Persistent, isn't he?
I am almost guaranteed to have no more chance of getting a Cum Laude for all my efforts, as when I got my Philosophy paper back, it only yielded a B+ for me. I stumbled on the first minor question, simply because I memorized the EXCERPTS of the different authors, and not the titles of the actual BOOKS where the excerpts came from, such as "Summa Theologica" for Aquinas' "The Five Ways", and Blaise Pascal's "Thoughts" for his "The Wager" article... sigh. Dr. Barbazza then asked a bit about my thesis statement (Should a pluralist not be part of a religion?), as well as my paper (What if the scientists prove that you are a chemical process?). Pretty enlightening oral exams, but an A in the orals, even if it weren't denied of me, couldn't really pull my final grade up to an A...
Moreover, my Theology hopes of getting an A were all but shot down courtesy of our dismaying group report grades, which certainly had a lot to do with our inefficient groupmates... only Elbert and I were really working for it. Ironically, when the other bastiches decided to help out in the oral reports, that's when our grade plummeted from 87 to 82! Do you notice a pattern there?
I sincerely hope those jabronis just die a horrible death. Especially one of them who had the gall to leech off from my study session with Elber without even contributing an iota to the discussion on the oral exams. Worse, he even photocopied Elbert's note. What a bloody leech the bastich is...
Oh, and yeah: this is obviously the proper venue to address issues like this, unlike certain "journalists" I know who'd use other inappropriate venues...
Moving on, I've been spending a lot of time with Grace lately. Not much, really, but she's been an angel. She's been helping me out so much, and I guess if 10 people make it to Cum Laude this year, and I win a certain award I have in mind, I won't feel the least bit bad already.
Hmmm... what else? Our thesis is coming up. Wish me and Imo luck, as we seem to have only one panelist to deal with, which essentially means our work is cut out for us...
Do listen to RX Radio 1 on Saturday, 25 October, 2003. Yes, I'll be boarding.
Delamar celebrated her birthday yesterday. All the power to her.
SNK vs. Capcom is a lovely game. I'm getting the hang of it, and I think I'll be doing remarkably well with it.
Yes, I'm too lazy to answer my Theology thesis statements.
Yes, I'm too lazy to post much else for now. Apparently, I'm too busy at this point, with all my schoolwork. Expect a rejuvenated Marcelle next semester, except if he tries to overload to still push for a Cum Laude. Persistent, isn't he?
Sunday, October 12, 2003
I can’t believe this piece of crud I’m about to quote right now even managed to see print, much less believe that the author had anything to actually gain by exposing herself to an open season with all the people who now see her for what she truly is: an imbecile who just shot herself in the foot. All text in blue would be from me.
I’m a sanctimonious jabroni and I know it. I’m as competitive as Hades, all the same. However, I draw the line at using a public venue as a chance to blatantly air out a personal vendetta bordering on libel and wash my hands of any accountability at the same time. My competitiveness also stops when my bringing other people down begins. I simply don’t see the point in doing that, as it only means I can only get even but never really get ahead… and thus, as I implicate myself somewhat in citing this, I believe I am justified in calling a spade a spade.
WHEN RESPONSIBILITY BECOMES A LIABILITY
It’s the end of the semester. While the younger batches maybe (sic) just looking forward to the sembreak, this spells another truth for seniors: we are just a semester away from graduation (except for those whose courses require another year). Our time in this university is running out.
My parents and my friends who have graduated advised me to enjoy my last year in college and make the most of it. Friends who graduated from the same course I’m in gave me additional advice I’ve always taken seriously but never knew the value of until now: choose your thesis topic and groupmates well. Now I know how right they were: it can re3ally spell the big difference between enjoying your thesis and seeing to its grand completion with great excitement and pride, and dreading each and every day you have to even think about it. Suffice it to say I learned it the hard way.
I guess this has really been among my main problems in college: I feel that people are not as responsible as I feel I am, and it frustrates me (::rolls eyes::). I would have to say this is one characteristic of Sen. Loren Lagarda (sic) I can relate to: to quote her interview with The Guidon, “I like getting things done ahead of time and doing what is right. That’s why I am always stressed even now. I always do what is expected of me,” then she goes on to share how it can get frustrating at times since not all people have the same attitude.
You know how weird but at the same time good it feels to hear your feelings and thoughts being echoed by someone else, especially by someone you admire? Even my friend, our Features editor, pointed out how she remembered me when she came across this quote.
It was just so true- and it was so like how I feel (Valley girl mode: on.). Sometimes you just want to cry out loud in frustration because some people just aren’t responsible and they get mad when you ask them to do things that are expected of them. Oh how you wish everyone could be just like you in these moments.
But people can’t be just like you (And thank God they can’t. Do we really need a bunch of horse-faces running around?) So you wish you were doing things alone in steasd of feeling frustrated that there are people who are supposed to be helping you but they are just not willing to. What do you do when these people tell you they are not feeling well yet they’re the only ones who don’t see how pale you’ve become and how much weight you’ve lost? Or when they tell you they have a paper or a reading to finish and complain they have a lot to do and they’re the only ones who don’t realize that you’re up to your neck with work as well? You’re all in the same predicament, but still they don’t work as hard as you do.
And looking back at three and a half years in college, I realize what my biggest fault was: I took college way too seriously (And here I thought it was your superiority complex.). Too much responsibility while expecting the same from other people has been my Achilles’ Heel. I also let myself be affected by everything too much, at the expense of my health, my relationships with other people, and my mental and emotional well-being.
But I don’t think it’s too late for me to relax my stance (Really? You can still let go of the stranglehold you have on that dearth of diplomacy and selflessness you obviously have?). Seniors have one semester to enjoy being a student, to spend much-needed time with people who matter, to enjoy their course, and not be too uptight about school. Before you know it, you no longer have the luxury of four-hour breaks, impromptu movie dates, or lunch outs (sic).
Still, I maintain that there has to be a balance somewhere between relaxing and being responsible; between being a pain in the *ss to some people and doing your share. Then responsibility won’t have to feel like a liability.
Let me clear my throat for a while…
YOU SANCTIMONIOUS BASTICH!
That felt much better.
Cry me a freaking river, jabroni! You sound like you’re the only one carrying all the trials and tribulations of this world. How absolutely pathetic can you get? It’s gotten to a point where you’re so hilarious already: you seem to have forgotten all about diplomacy, tact, and everything that could save your sorry excuse for dignity. You even shot yourself in the foot by earning more enemies than you ever did throughout your whole life prior to this single act, as at least 2,000 readers of the Guidon have more likely than not taken notice of your rather insidious attempt at taking a potshot at your thesis partners, who both happen to be people I know and respect.
Oh, so maybe you made sure nobody can charge you with libel by writing this article the way you wrote it. Who the Hades cares? The mere fact that this was a contemplated act, and the mere fact that YOU happen to be the one who determines what does and doesn’t see print in the publication all point to the undeniable truth: as a journalist, you’re like a human vacuum cleaner- you suck and blow at the same time.
The main reason I never really wanted in on the Guidon was because I am such an opinionated sumbish that I didn’t think I can keep my thoughts on any matter to myself. Fact of the matter is, you seem to have an even harder time keeping your venomous pen shut. You insulted your thesis partners after your defense was over and done with, and you even had the gall to air it out with the entire Ateneo population at hand to see the spotlight trained on you. Hooray for journalism excellence! Here’s a shining beacon to the future of journalism: a libelous bastich who not only has problems separating the personal from the professional, but even does her editorial work so well no less than THREE clerical and grammatical errors have materialized in the entire body of her own journalistic endeavor. Amazing!
Oh, you’re going to hear about this from me, and from a lot of other people. I don’t give a flying freak if you won’t let any of our letters see print, but the bottomline is, you will realize that the public is on to you. You not only screwed yourself out of two very good friends, you even screwed yourself out of the Departmental Award, considering nobody would want someone as vile as you are to represent their department. If Abby or Willard or anyone else pick up that honor, they ironically have you to thank for it.
You wanted to lambast your thesis partners? Go get a freaking weblog and vituperate about them all you want there. At least, nobody has to be forced to read about your codswallop if they didn’t want to stumble into your website, in the first place. And besides all three readers you have would wholeheartedly agree with what you’d have to say there, so no hate mail, whatsoever. You made the sorry mistake of putting it in the bloody university publication, with a circulation of at least 2,000, and you have the gall to stand on your soapbox and proclaim yourself as the epitome of responsibility and integrity. I have a good mind to knock you off that soapbox, take this keyboard I’m typing on right now, shine it up real nice, turn the sumbish sideways, and shove it up where the freaking roody-pooh sun doesn’t shine, jabroni.
I kept my silence about you all these years because I felt we shared quite a few things in common: the competitive nature, the perfectionist attitude, and the concept of majis. Unfortunately, you seem to have gone down a path even one of my malevolence would refuse to take: the path of ignominy and blindness to the truth, the path of counterproductivity, and ultimately, the path to your impending, inevitable fall.
Go to Hades, just go. For your own sake.
I’m a sanctimonious jabroni and I know it. I’m as competitive as Hades, all the same. However, I draw the line at using a public venue as a chance to blatantly air out a personal vendetta bordering on libel and wash my hands of any accountability at the same time. My competitiveness also stops when my bringing other people down begins. I simply don’t see the point in doing that, as it only means I can only get even but never really get ahead… and thus, as I implicate myself somewhat in citing this, I believe I am justified in calling a spade a spade.
WHEN RESPONSIBILITY BECOMES A LIABILITY
It’s the end of the semester. While the younger batches maybe (sic) just looking forward to the sembreak, this spells another truth for seniors: we are just a semester away from graduation (except for those whose courses require another year). Our time in this university is running out.
My parents and my friends who have graduated advised me to enjoy my last year in college and make the most of it. Friends who graduated from the same course I’m in gave me additional advice I’ve always taken seriously but never knew the value of until now: choose your thesis topic and groupmates well. Now I know how right they were: it can re3ally spell the big difference between enjoying your thesis and seeing to its grand completion with great excitement and pride, and dreading each and every day you have to even think about it. Suffice it to say I learned it the hard way.
I guess this has really been among my main problems in college: I feel that people are not as responsible as I feel I am, and it frustrates me (::rolls eyes::). I would have to say this is one characteristic of Sen. Loren Lagarda (sic) I can relate to: to quote her interview with The Guidon, “I like getting things done ahead of time and doing what is right. That’s why I am always stressed even now. I always do what is expected of me,” then she goes on to share how it can get frustrating at times since not all people have the same attitude.
You know how weird but at the same time good it feels to hear your feelings and thoughts being echoed by someone else, especially by someone you admire? Even my friend, our Features editor, pointed out how she remembered me when she came across this quote.
It was just so true- and it was so like how I feel (Valley girl mode: on.). Sometimes you just want to cry out loud in frustration because some people just aren’t responsible and they get mad when you ask them to do things that are expected of them. Oh how you wish everyone could be just like you in these moments.
But people can’t be just like you (And thank God they can’t. Do we really need a bunch of horse-faces running around?) So you wish you were doing things alone in steasd of feeling frustrated that there are people who are supposed to be helping you but they are just not willing to. What do you do when these people tell you they are not feeling well yet they’re the only ones who don’t see how pale you’ve become and how much weight you’ve lost? Or when they tell you they have a paper or a reading to finish and complain they have a lot to do and they’re the only ones who don’t realize that you’re up to your neck with work as well? You’re all in the same predicament, but still they don’t work as hard as you do.
And looking back at three and a half years in college, I realize what my biggest fault was: I took college way too seriously (And here I thought it was your superiority complex.). Too much responsibility while expecting the same from other people has been my Achilles’ Heel. I also let myself be affected by everything too much, at the expense of my health, my relationships with other people, and my mental and emotional well-being.
But I don’t think it’s too late for me to relax my stance (Really? You can still let go of the stranglehold you have on that dearth of diplomacy and selflessness you obviously have?). Seniors have one semester to enjoy being a student, to spend much-needed time with people who matter, to enjoy their course, and not be too uptight about school. Before you know it, you no longer have the luxury of four-hour breaks, impromptu movie dates, or lunch outs (sic).
Still, I maintain that there has to be a balance somewhere between relaxing and being responsible; between being a pain in the *ss to some people and doing your share. Then responsibility won’t have to feel like a liability.
Let me clear my throat for a while…
YOU SANCTIMONIOUS BASTICH!
That felt much better.
Cry me a freaking river, jabroni! You sound like you’re the only one carrying all the trials and tribulations of this world. How absolutely pathetic can you get? It’s gotten to a point where you’re so hilarious already: you seem to have forgotten all about diplomacy, tact, and everything that could save your sorry excuse for dignity. You even shot yourself in the foot by earning more enemies than you ever did throughout your whole life prior to this single act, as at least 2,000 readers of the Guidon have more likely than not taken notice of your rather insidious attempt at taking a potshot at your thesis partners, who both happen to be people I know and respect.
Oh, so maybe you made sure nobody can charge you with libel by writing this article the way you wrote it. Who the Hades cares? The mere fact that this was a contemplated act, and the mere fact that YOU happen to be the one who determines what does and doesn’t see print in the publication all point to the undeniable truth: as a journalist, you’re like a human vacuum cleaner- you suck and blow at the same time.
The main reason I never really wanted in on the Guidon was because I am such an opinionated sumbish that I didn’t think I can keep my thoughts on any matter to myself. Fact of the matter is, you seem to have an even harder time keeping your venomous pen shut. You insulted your thesis partners after your defense was over and done with, and you even had the gall to air it out with the entire Ateneo population at hand to see the spotlight trained on you. Hooray for journalism excellence! Here’s a shining beacon to the future of journalism: a libelous bastich who not only has problems separating the personal from the professional, but even does her editorial work so well no less than THREE clerical and grammatical errors have materialized in the entire body of her own journalistic endeavor. Amazing!
Oh, you’re going to hear about this from me, and from a lot of other people. I don’t give a flying freak if you won’t let any of our letters see print, but the bottomline is, you will realize that the public is on to you. You not only screwed yourself out of two very good friends, you even screwed yourself out of the Departmental Award, considering nobody would want someone as vile as you are to represent their department. If Abby or Willard or anyone else pick up that honor, they ironically have you to thank for it.
You wanted to lambast your thesis partners? Go get a freaking weblog and vituperate about them all you want there. At least, nobody has to be forced to read about your codswallop if they didn’t want to stumble into your website, in the first place. And besides all three readers you have would wholeheartedly agree with what you’d have to say there, so no hate mail, whatsoever. You made the sorry mistake of putting it in the bloody university publication, with a circulation of at least 2,000, and you have the gall to stand on your soapbox and proclaim yourself as the epitome of responsibility and integrity. I have a good mind to knock you off that soapbox, take this keyboard I’m typing on right now, shine it up real nice, turn the sumbish sideways, and shove it up where the freaking roody-pooh sun doesn’t shine, jabroni.
I kept my silence about you all these years because I felt we shared quite a few things in common: the competitive nature, the perfectionist attitude, and the concept of majis. Unfortunately, you seem to have gone down a path even one of my malevolence would refuse to take: the path of ignominy and blindness to the truth, the path of counterproductivity, and ultimately, the path to your impending, inevitable fall.
Go to Hades, just go. For your own sake.
Friday, October 10, 2003
It looks like I’m not going to be back at my aunt’s house for the next semester. I suppose I lose the cable TV, the phone and PC access that’s virtually mine, but I guess it’s better than having to put up with the return of her estranged philandering husband. The guy found a way to weasel his way back in her life, and it’s absobloodylutely annoying. My aunt never learns. Really. She never does. And now, they’re on the lookout for the smallest excuse to put me away. They’ve been pointing out the busted PC as my doing, and that’s ridiculous. Well, excuse me, but I’ve been using nothing but MS Word, you know. I’m not watching Meteor Garden episodes on VCD, so please, don’t put the bloody blame on me. You can’t imagine how furious I am to have seen Tero (I refuse to dignify the bastich with “Uncle” attached to his name.) back in the house, not because I own the place (Because I don’t.), but because of what the sumbix stands for. He’s been nothing but trouble, and leopards really don’t just change their spots. Nor do skunks like him just change their stripes.
The past few days have been the home stretch for me already, and it’s becoming remarkably clear to me why people always seem to sputter and grind to an unceremonious halt when they get so close to the end of the line. I’m beginning to feel the gears in my mind, my body, and my entire psyche just completely slow down. Why now? I’m so close to the end of the semester, and one last second wind is all I need to completely push me through this semester with flying colors… sigh, such a predicament, indeed, so it seems.
Right now, as you all can see, I haven’t so much as started on working on the Theology thesis statements, and I’d be mighty surprised if I actually manage to. Of course, I can always do it after the fact, but I find that to be a practice in futility, honestly speaking. Nonetheless, even the Philosophy thesis statements are far from over. I still have to finish the last three items, and it actually seems rather daunting to me already. To make matters worse, I’m still unsure if coming up with the perfect oral examinations with Dr. Barbazza will be good enough to take me to an A with his subject. The only consolation I have is that my second long test certainly netted me an A, since the total is a 3.9. You can even see that essay in my answer to major thesis statement number 5 in the Philo thesis statements. Look for the long piece on Hick… nonetheless, I hope it will really do well, but I’m not really sure, since I haven’t seen my final paper as well as my group report grade yet. Ah, well. I’m completely drained already, and I certainly wish I knew what to do. I’ve been doing a lot of calculating already, and all things considered, anything lower than a 3.85 this semester will make it impossible for me to hit a Cum Laude. What makes this annoying is that had I not screwed up my first year in the Ateneo, I wouldn’t have had such a hard time trying to make up for lost opportunities. A Latin award would just be so cool to have… yeah, call it geeky or nerdy, but that’s the way I see it.
My thesis is coming along slowly. I’m going to want to finish the first draft of the Powerpoint Presentation before Monday, sans the visual candy. I also intend to finish my film papers by Monday night, so that I wouldn’t have to worry one bit about my film classes for my finals week and focus all my energies into my Theology oral exams. To this moment, I’m still unsure whether or not I do have a shot at getting an A with Theology in lieu of my bad first long test. Nonetheless, I suppose I can really work on reviewing for the orals well, but then I suppose I have a few things to settle on Wednesday… then again, maybe not. I just have to drop off something, I suppose. Anyways, film class editing has turned out very well. My partner, Timmy, may be an annoying git to most people, but he’s a genuinely nice person. I have to say that it’s really good that I chose to work with him, considering how he really makes an effort to make the project good, and any misgiving I might have about his overt interest in military stuff and anime, he’s at least not as annoying as this guy with the initials of L.V.
History class is really scary because I might not end up getting the A I wanted because I really ruined the first question. Our teacher was asking about Roxas’ achievements, and I was spouting Osmena’s achievements instead. The Tydings-McDuffie Independence Act, it turned out, was actually signed during Osmena’s term. If I do get an A in this long test, and I do net a grade of A, but nonetheless, I can’t be too comfortable yet. I’m ceding a B+ to our thesis already, so that if I get a grade higher orlover , I mean, lower, I wouldn’t be that surprised. Considering our panel, I suppose it’s just right to not expect an A, but I’m sure Imo and I will really strive for it…
Elbert has been really funny lately, considering how he was pretending to be annoyed when he found out that we were wrong with the Roxas achievements. He left some really disturbing pictures in my head when he started to rib me for having Sacha’s voice as my prompt for my text messages. There’s a huge disparity between her daily pictures and her graduation pictures, but never mind. Seeing as how I can’t get a decent recording of Stonecold Stever Austin’s entrance music for my phone, and as I don’t have a copy of Kurt Angle’s and The Rock’s, I guess this will do for now. Ah, well.
If you’re going to start giving me crud for worrying about getting Cum Laude when there are other people who are just trying to pass, save the drama for your mama, jabroni. I don’t see myself asking you for help with my thesis, and I don’t see you asking me for help with yours, either. I know all too well how grade conscious I am. I’m probably nearly as grade conscious as certain people are passionate about the UAAP. Give me a break on the “Ang yabang mo naman at may pa-cumla-cum laude ka pang nalalaman” drivel, because I’m sick of hearing the same thing over and over again. Problems are relative. What may be earth-shattering for one may be trivial for another, and vice-versa. Newsflash: not getting a Cum Laude is a pretty ruddy big issue to me. At the same time, academically speaking, you can be pretty certain that I have stringent standards of myself that I really wanted to meet, but seem to be denied of at this point. All things considered, I need a 4.0 next semester if I get a 3.85 for this semester? Well, my work’s cut out for me, and I have no idea how I would snap myself out from depression in the event I don’t meet my own standards and that of my yardstick.
As a complete break from the continuity of this, if there’s one thing good that came out with my recent ruminations, you might say I realized that I’m a man of contingency. Anything that might come up, I have a contingency plan for. Call it cynical, and maybe you’re right. But it keeps my hopes on a person far more realistic. I give credit and confidence where they are due, but I hold my right to having reservations so that in the event they still do fall flat, I don’t crucify them for it, the way I usually get crucified for my mistakes, perceived or otherwise. It’s good to keep a contingency plan for everything. D.T.A. is just something that I have no choice but to hold onto, because it keeps me from falling into pitfall after pitfall, and it helps me quite a deal, really. At least, any person who would turn their back on me no longer has to worry about reparations. They are simply contingent now. And unless they really go out of their way to provoke me, they can simply remain that way. Et tu, jabroni? What about HER? Ah, forget it. Contingent. Everything’s contingent. Everyone’s contingent. You, me, blogger, my links bar, whatever. It’s all contingent, and we all know there’s only one exception, and that’s not you or me.
Moving back to the coherence of this whole thing, I know Abby’s heard me vituperate about my grades more times than anyone else, and she also knows she’s been my measure of academic success in college… call it what you want, but I guess that’s a curious setup that turned out from years of dealing with her. As most of my friends tell me anyway, she’s a pretty realistic but challenging yardstick, so if there has to be one, it may as well be her. Seeing as she has one foot in the door of Cum Laude, imagine how distraught I could very well be if I don’t make it. But I won’t begrudge her that. She earned it, anyway. Still, you, I hope, do understand how it is when you have a standard that you simply couldn’t meet… it’s that way with her. When I was talking to her last Wednesday, she did mention she told one of our teachers a ver abbreviated version of our story... likewise, it was really funny prior to that as Fr. Nick was around, and then I was talking about the Ad Congress, and how I couldn’t afford to miss a class…
Abby: Well, you can try to get excuse letters.
Marcelle: What? And then my prof will tell me, “I’m sorry. You should’ve taken my class in your junior year, then. ::snickers::”
Incidentally, that’s exactly what Fr. Nick did to me in my European film class when I asked him for consideration for the bonus because I had my immersion. I wonder if he noticed I was doing an impression of him…
Anyways, I’m glad Abby’s been nice enough to hear me out a lot lately. I hope things turn out well for her. Thanx a lot to Abby for being there for me. I guess I owe her one for all the help, and seeing as this semester is drawing to a close, a huge “thank you” is in order for the ja… person. Don’t ask about the unfinished previous sentence. Just don’t.
I spoke to Reinne while Timmy and I were doing our editing for film class. Anyways, I’m pretty glad we’re speaking well with each other now. Goes to show how much help Mr. Jimmy P. has been to me, what with the two huge issues he helped me clear up last year. Anyways, I hope he can be one of my panelists, but that’s just wishful thinking, really. Reinne and I were talking nicely, and I’m glad she’s been hearing me out a lot already. I’m happy that we’re getting closer again, and she sure helped me take my mind off my stress. I haven’t been able to hug her since first year, and it’s reminding me now that we’re now more or less as close as we were back in first year, sans the labels. I guess that explains why I’ve been putting less and less stock into giving labels to people hastily…
Sigh. I guess that the latter two people are helping me cope. I’m a grades freak, so help me. Abby at least does recognize that all things considered, I didn’t really fail meeting my yardstick. I suppose she sees it that way. Wait… I hope she sees it that way. Reinne obviously is plain amused at how grade-conscious I am. As long as I don’t try to bring other people down in my campaign to get good grades, I guess I’m all good, neh? I really don’t think I’d have to resort to that anytime soon.
So there we are, I suppose. I’ve been so drained the past few days, but I’m just glad things have been turning out more or less fine, sans the financial and academic aspects of my life. Radio 1 has been really good, and I really hope to make even more progress in the coming days…
Oh, it’s true! It’s true!
The past few days have been the home stretch for me already, and it’s becoming remarkably clear to me why people always seem to sputter and grind to an unceremonious halt when they get so close to the end of the line. I’m beginning to feel the gears in my mind, my body, and my entire psyche just completely slow down. Why now? I’m so close to the end of the semester, and one last second wind is all I need to completely push me through this semester with flying colors… sigh, such a predicament, indeed, so it seems.
Right now, as you all can see, I haven’t so much as started on working on the Theology thesis statements, and I’d be mighty surprised if I actually manage to. Of course, I can always do it after the fact, but I find that to be a practice in futility, honestly speaking. Nonetheless, even the Philosophy thesis statements are far from over. I still have to finish the last three items, and it actually seems rather daunting to me already. To make matters worse, I’m still unsure if coming up with the perfect oral examinations with Dr. Barbazza will be good enough to take me to an A with his subject. The only consolation I have is that my second long test certainly netted me an A, since the total is a 3.9. You can even see that essay in my answer to major thesis statement number 5 in the Philo thesis statements. Look for the long piece on Hick… nonetheless, I hope it will really do well, but I’m not really sure, since I haven’t seen my final paper as well as my group report grade yet. Ah, well. I’m completely drained already, and I certainly wish I knew what to do. I’ve been doing a lot of calculating already, and all things considered, anything lower than a 3.85 this semester will make it impossible for me to hit a Cum Laude. What makes this annoying is that had I not screwed up my first year in the Ateneo, I wouldn’t have had such a hard time trying to make up for lost opportunities. A Latin award would just be so cool to have… yeah, call it geeky or nerdy, but that’s the way I see it.
My thesis is coming along slowly. I’m going to want to finish the first draft of the Powerpoint Presentation before Monday, sans the visual candy. I also intend to finish my film papers by Monday night, so that I wouldn’t have to worry one bit about my film classes for my finals week and focus all my energies into my Theology oral exams. To this moment, I’m still unsure whether or not I do have a shot at getting an A with Theology in lieu of my bad first long test. Nonetheless, I suppose I can really work on reviewing for the orals well, but then I suppose I have a few things to settle on Wednesday… then again, maybe not. I just have to drop off something, I suppose. Anyways, film class editing has turned out very well. My partner, Timmy, may be an annoying git to most people, but he’s a genuinely nice person. I have to say that it’s really good that I chose to work with him, considering how he really makes an effort to make the project good, and any misgiving I might have about his overt interest in military stuff and anime, he’s at least not as annoying as this guy with the initials of L.V.
History class is really scary because I might not end up getting the A I wanted because I really ruined the first question. Our teacher was asking about Roxas’ achievements, and I was spouting Osmena’s achievements instead. The Tydings-McDuffie Independence Act, it turned out, was actually signed during Osmena’s term. If I do get an A in this long test, and I do net a grade of A, but nonetheless, I can’t be too comfortable yet. I’m ceding a B+ to our thesis already, so that if I get a grade higher or
Elbert has been really funny lately, considering how he was pretending to be annoyed when he found out that we were wrong with the Roxas achievements. He left some really disturbing pictures in my head when he started to rib me for having Sacha’s voice as my prompt for my text messages. There’s a huge disparity between her daily pictures and her graduation pictures, but never mind. Seeing as how I can’t get a decent recording of Stonecold Stever Austin’s entrance music for my phone, and as I don’t have a copy of Kurt Angle’s and The Rock’s, I guess this will do for now. Ah, well.
If you’re going to start giving me crud for worrying about getting Cum Laude when there are other people who are just trying to pass, save the drama for your mama, jabroni. I don’t see myself asking you for help with my thesis, and I don’t see you asking me for help with yours, either. I know all too well how grade conscious I am. I’m probably nearly as grade conscious as certain people are passionate about the UAAP. Give me a break on the “Ang yabang mo naman at may pa-cumla-cum laude ka pang nalalaman” drivel, because I’m sick of hearing the same thing over and over again. Problems are relative. What may be earth-shattering for one may be trivial for another, and vice-versa. Newsflash: not getting a Cum Laude is a pretty ruddy big issue to me. At the same time, academically speaking, you can be pretty certain that I have stringent standards of myself that I really wanted to meet, but seem to be denied of at this point. All things considered, I need a 4.0 next semester if I get a 3.85 for this semester? Well, my work’s cut out for me, and I have no idea how I would snap myself out from depression in the event I don’t meet my own standards and that of my yardstick.
As a complete break from the continuity of this, if there’s one thing good that came out with my recent ruminations, you might say I realized that I’m a man of contingency. Anything that might come up, I have a contingency plan for. Call it cynical, and maybe you’re right. But it keeps my hopes on a person far more realistic. I give credit and confidence where they are due, but I hold my right to having reservations so that in the event they still do fall flat, I don’t crucify them for it, the way I usually get crucified for my mistakes, perceived or otherwise. It’s good to keep a contingency plan for everything. D.T.A. is just something that I have no choice but to hold onto, because it keeps me from falling into pitfall after pitfall, and it helps me quite a deal, really. At least, any person who would turn their back on me no longer has to worry about reparations. They are simply contingent now. And unless they really go out of their way to provoke me, they can simply remain that way. Et tu, jabroni? What about HER? Ah, forget it. Contingent. Everything’s contingent. Everyone’s contingent. You, me, blogger, my links bar, whatever. It’s all contingent, and we all know there’s only one exception, and that’s not you or me.
Moving back to the coherence of this whole thing, I know Abby’s heard me vituperate about my grades more times than anyone else, and she also knows she’s been my measure of academic success in college… call it what you want, but I guess that’s a curious setup that turned out from years of dealing with her. As most of my friends tell me anyway, she’s a pretty realistic but challenging yardstick, so if there has to be one, it may as well be her. Seeing as she has one foot in the door of Cum Laude, imagine how distraught I could very well be if I don’t make it. But I won’t begrudge her that. She earned it, anyway. Still, you, I hope, do understand how it is when you have a standard that you simply couldn’t meet… it’s that way with her. When I was talking to her last Wednesday, she did mention she told one of our teachers a ver abbreviated version of our story... likewise, it was really funny prior to that as Fr. Nick was around, and then I was talking about the Ad Congress, and how I couldn’t afford to miss a class…
Abby: Well, you can try to get excuse letters.
Marcelle: What? And then my prof will tell me, “I’m sorry. You should’ve taken my class in your junior year, then. ::snickers::”
Incidentally, that’s exactly what Fr. Nick did to me in my European film class when I asked him for consideration for the bonus because I had my immersion. I wonder if he noticed I was doing an impression of him…
Anyways, I’m glad Abby’s been nice enough to hear me out a lot lately. I hope things turn out well for her. Thanx a lot to Abby for being there for me. I guess I owe her one for all the help, and seeing as this semester is drawing to a close, a huge “thank you” is in order for the ja… person. Don’t ask about the unfinished previous sentence. Just don’t.
I spoke to Reinne while Timmy and I were doing our editing for film class. Anyways, I’m pretty glad we’re speaking well with each other now. Goes to show how much help Mr. Jimmy P. has been to me, what with the two huge issues he helped me clear up last year. Anyways, I hope he can be one of my panelists, but that’s just wishful thinking, really. Reinne and I were talking nicely, and I’m glad she’s been hearing me out a lot already. I’m happy that we’re getting closer again, and she sure helped me take my mind off my stress. I haven’t been able to hug her since first year, and it’s reminding me now that we’re now more or less as close as we were back in first year, sans the labels. I guess that explains why I’ve been putting less and less stock into giving labels to people hastily…
Sigh. I guess that the latter two people are helping me cope. I’m a grades freak, so help me. Abby at least does recognize that all things considered, I didn’t really fail meeting my yardstick. I suppose she sees it that way. Wait… I hope she sees it that way. Reinne obviously is plain amused at how grade-conscious I am. As long as I don’t try to bring other people down in my campaign to get good grades, I guess I’m all good, neh? I really don’t think I’d have to resort to that anytime soon.
So there we are, I suppose. I’ve been so drained the past few days, but I’m just glad things have been turning out more or less fine, sans the financial and academic aspects of my life. Radio 1 has been really good, and I really hope to make even more progress in the coming days…
Oh, it’s true! It’s true!
Wednesday, October 08, 2003
This summary is not available. Please
click here to view the post.
I decided, creature of habit that I am, that I should likewise answer the thesis statements I have for my Philosophy final oral exams in pretty much the same fashion that I answered the thesis statements for Mr. Bulaong’s class last semester. As a reminder, because this weblog is public knowledge and Dr. Barbazza will, more likely than not, see this, it is highly recommended to not use my line of argumentation word for word. Not only is this a form of cheating, nobody really died and made me the authority on Philosophy, so don’t just go taking my word for it... I'm done with the first four. Four more to go...
Expect me to answer my Theology thesis statements soon, as well... heh.
A translation into English? Only when I have the spare time. Seeing as how I’ll be answering our oral exams with Dr. Barbazza in Filipino, I am not all too compelled to come up with a translation right now...
******************************************
I. MALILIIT NA TANONG:
1. Ibigay ang pamagat ng isa sa mahahalagang akda ng bawat isa sa sumusunod: Platon, Agustin, Anselmo, Tomas de Aquino, Kant, Pascal, at Kierkegaard.
Sa paksa ng pagiging walang-kamatayan ng kaluluwa, isinulat ni Platon ang Alcibiades I at ang Phaedo. Isinulat ni San Agustin ang “Mga Pag-Amin” (Confessions), at ang “Banal na Kaalaman Bago pa man Mangyari at ang Malayang Kalooban ng Tao”Divine Foreknowledge and Human Free Will), mula sa "San Agustin sa Malayang Kalooban" (Saint Augustine on Free Will). Isinulat ni San Anselmo ang “Ontolohikong Argumento” (The Ontological Argument), mula sa "Proslogium". Si Santo Tomas de Aquino naman ay naglathala ng Kosmolohikong Argumento sa kanyang akdang “Ang Limang Paraan” (The Five Ways), mula sa "Suma Theologica". Nagsulat naman si Immanuel Kant ng “Isang Pagpuna sa Ontolohikong Argumento” (A Critique of the Ontological Argument), mula sa "Pagpuna ni Kant sa Purong Pangangatwiran" (Kant's Critique of Pure Reason). Isinulat ni Blaise Pascal ang “Pagtaya” (The Wager), mula sa "Kaisipan" (Thoughts). At huli, iniakda ni Soren Kierkegaard ang “Subhetibidad ay Katotohonan” (Subjectivity is Truth), mula sa "Pantapos na Di-Siyentipikong Dulong-tala sa Pilosopikong Pragmento" (Concluding Unscientific Postscript to the Philosophical Fragments).
2. Ano ang tawag sa argumento ni San Anselmo? Bakit ganoon ang tawag dito?
Tinaguriang “Ontolohikong argumento” ang argumento ni San Anselmo. Ang ontolohiya ay ang pag-aaral ng kaalaman. Dahil naniniwala si San Anselmo na a priori (bago pa man ang lahat), kaya ng taong makaalam ng isang bagay na pinakadakila sa lahat. Ang perpektong bagay na ito na siyang sukdulan ng dakila at kapangyarihan ay ang Diyos. Kung gayon, dahil ang isang bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan ay nakahihigit sa isang bagay na nauunawaan ng isip lamang, upang maging Diyos talaga ang Diyos, nararapat na mag-eksistensya din siya sa katotohanan.
3. Ano ang tawag sa argumento ni Tomas de Aquino? Bakit ganoon ang tawag dito?
Tinaguriang “Kosmolohikong argumento” ang argumento ni Santo Tomas de Aquino. Ang kosmolohiya ay ang pag-aaral ng pagkakaayos ng sanlibutan (universe). Kung gayon, para kay Santo Tomas de Aquino, a posteriori (matapos ang lahat), dahil sa kaayusan ng kosmos, nararapat isiping may isang ultimong dahilan na pinagmumulan nito, na Siyang naghahatid ng di-inaasahang kaayusan sa harap ng posibilidad ng kaos, at ito ang Diyos.
4. Ano ang tanyag na pahayag ni Pascal?
Naniniwala si Pascal na ang puso ay may mga katwiran na hindi maaaring alamin ng pangangatwiran, o sa Pranses, “le coeur a ses raison, que la raison ne connait pas” (the heart has its reasons which reason does not know).
5. Sino si Averroes? Ano ang orihinal niyang pangalan?
Si Averroes ay isang tanyag na pilosopo ng Islam na tumuligsa sa teolohiya. Tinawag siya ni Dante bilang “ang Dakilang Mangongomentaryo” dahil sa kanyang mga komentaryo ukol kay Aristoteles. Bago siya nakilala ng kanluran bilang si Averroes, siya ay kinilala bilang si Ibn Rushd.
6. Sino si Avicenna? Ano ang orihinal niyang pangalan?
Si Avicenna ay isang pilosopong nagbigay ng isang pilosopong pagpapatunay sa pag-eeksistensya ng Diyos bilang tagapaglikha sa pamamagitan ng pagbigay ng paghahambing sa “eksistensya” at “esensya”. Ito ang pinagmulan ng isa sa limang paraan ni Santo Tomas de Aquino sa kanyang kosmolohikong argumento. Bago siya nakilala ng kanluran bilang si Avicenna, siya ay kinilala bilang si Abu Ali Ibn Sina.
II. MALALAKING TANONG:
1. Paano inuunawa ni Platon ang kamatayan? Ano ang kinalaman ng pag-uunawang ito sa Diyos?
Unang-una, naniniwala si Platon na ang tao ay isang pagsasama ng katawan at diwa. Sa kanyang pagninilay, naipakita niya na ang diwa ng tao ang tunay na sarili ng tao at hindi ang katawan dahil may hangganan ang katawan. Nakahantong siya dito sa pag-iisip na ang totoong sarili ng tao ay maaaring isa sa tatlong bagay: katawan lamang, diwa lamang, o pinagsanib na katawan at diwa. Ayon sa kanya, hindi maaaring maging totoong sarili ang katawan ng tao, dahil bilang isa lamang instrumento ng tao, nangangahulugang may sarili pa ring iba sa instrumentong ito. Hindi rin naman maaaring maging pagsasanib ng katawan at diwa ang totoong sarili ng tao, dahil ang diwa, sa kanyang relasyon sa katawan bilang isa lamang na instrumento para sa diwa, ay nagpapatunay na mas nakakataas ang diwa sa katawan. Kung sumasailalim ang katawan sa diwa, hindi sila maaaring sabay na mamuno bilang totoong sarili ng tao.
Kung gayon, ang diwa ang totoong sarili ng tao, at hindi ang katawan at pagsasama nito. Dahil naniniwala si Platon na ang kamatayan ay siyang maghihiwalay sa katawan at diwa, itinuturing niya ang kamatayan bilang isang napakabuting pangyayari sa kanya dahil dito siya magiging tunay na ganap. Ika nga ni Platon, ang pilosopiya ay ang pagsasanay sa kamatayan, dahil ang kamatayan, para kay Platon, ay ang siyang daan natin upang makamit ang ating telos: ang pagiging ang ating tunay na sarili, ang diwa.
May kahirapan ang ganitong pagtingin kung dito na tayo titigil, kaya’t nararapat itong ipagpatuloy. Kung titigil tayo dito, marahil isipin natin na magpakamatay lamang upang mapabilis ang paghihiwalay ng katawan at diwa. Hindi rin tama iyon, dahil ayon kay Platon, ang ating kamatayan ay isang bagay na ipagkakaloob sa atin ng Diyos sa sandaling ninanais Niya. Wala tayong karapatang pangunahan ang Diyos at angkinin ang posibilidad na ito na nagmumula sa Diyos. Kung gayon, nararapat nating hintayin ang ating kamatayan sa sandaling naisin ito ng Diyos para sa atin, at hindi tayo ang dapat na magpasya kung kailan ito nararapat para sa atin.
Ang diwa ng tao, para kay Platon, ay banal, walang-kamatayan, konkreto, walang-kupas, at di-mababago. Ang katawan naman ay di-banal, mortal, abstrakto, may kakupasan, at nagbabago. Dahil dito, nakikita natin na ang kamatayan, na siyang nagpapalaya ng ating tunay na sarili (ang ating diwa), ay siyang ating nagiging partisipasyon sa mga katangiang kadalasan nating itinuturing sa Diyos. Kung gayon, ang diwa ang siyang totoong sarili ng tao na pinakamalapit sa Diyos, at hindi ang katawan.
2. Maglahad ng paglalagom ng ontolohikong argumento ni San Anselmo.
Unang- una, ang salitang ontolohiya ay nagsasaad ng isang pag-aaral sa kaalaman. Naniniwala si San Anselmo na kayang alamin ng tao ang isang bagay na sukdulan ng kadakilaan at kapangyarihan, na walang maaaring makahigit pa rito, at Siya ay tinatagurian nating Diyos. Ang Diyos ay ubod ng dakila: wala na tayong maaaring isipin o alamin pang maaaring humigit sa Kanya. Kung mayroong bagay na maaaring isipin na humihigit sa Diyos, ang iniisip nating Diyos ay HINDI Diyos.
A priori, o bago pa man ang lahat, napapatunayan natin ang pag-eeksistensya ng Diyos sa pag-uunawa ng pagkakaiba ng pag-uunawa ng isang bagay sa ating isip lamang, at sa pag-eeksistensya ng isang bagay sa katotohanan. Alam nating mas nakahihigit ang isang bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan kaysa sa isang bagay na nauunawaan natin sa isipan lamang. Bilang halimbawa, malinaw na nakahihigit ang sampung piso sa aking bulsa kaysa sa iniisip at inuunawa ko lamang na isang milyong piso na INIISIP ko lamang na mayroon ako.
Sa pagkakaibang ito, masasabi ba nating pinakadakila ang Diyos kung nag-memeron lamang Siya sa ating isipan at pag-uunawa at hindi sa katotohanan? Hindi! Kahit ang isang kuto man lamang ay makakahigit sa isang “Diyos” na nagmemeron pawang sa pag-iisip lamang, dahil ang kuto ay nag-memeron sa katotohanan. Hindi Diyos ang Diyos kung hindi Siya nag-eeksistensya sa katotohanan, dahil kung hindi Siya nag-eeksistensya sa katotohanan, malinaw na hindi siya ang magiging pinakadakila sa lahat, sapagkat kahit anong bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan ay makakahigit sa Kanya.
Kung gayon, upang maging Diyos ang Diyos (dahil ang Diyos ay ang pinakadakila), nararapat isiping na higit sa pag-uunawa sa Kanya sa isip lamang, nararapat na mag-eksistensya rin Siya sa katotohanan upang mabigyan ng patunay ang Kanyang pagiging pinakadakila sa lahat.
3. Ano ang “limang paraan” ni Santo Tomas de Aquino? Ipaliwanag ang isa sa mga ito (Para sa ating kapakanan, ipapaliwanag ang LAHAT.).
Naniniwala si Santo Tomas de Aquino na ang ating kosmos ay may kaayusan, at hindi natin madaling maitatanggi ito. Ang kosmos ay may isang kaayusan na mahirap isiping nadala lamang ng pagkakataon. Dahil dito, naniniwala si Santo Tomas de Aquino na a posteriori, o matapos ang lahat, mayroong isang ultimong pinagmulan ang lahat ng bagay, at ang ultimong pinagmulan na ito ay walang iba kundi ang Diyos.
Upang patunayan ni Santo Tomas de Aquino na talagang ang Diyos ang pinakadahilan ng kosmos, nagbigay siya ng limang paraan: ang pagkilos, bilang unang sanhi, dahil sa posibilidad at nesesidad, kahusayan, at kaayusan ng mundo.
Sa unang paraan, naniniwala si Santo Tomas de Aquino na ang pagkilos ay isang reduksyon ng isang bagay mula sa potensyalidad patungong aktwalidad. Pinaniniwalaan niyang hindi maaaring madala sa aktwalidad ang isang potensyalidad kung hindi ng isa ring aktwalidad. Halimbawa, ang isang bagay na aktwal na malamig, katulad ng yelo, ay makakapagdala sa isang bagay na maaaring maging malamig, katulad ng tubig, upang maging aktwal na malamig din. Ang isang bagay na aktwal na malamig ay hindi maaaring maging potensyal ring maging malamig, subalit ang isang bagay na aktwal na malamig ay may potensyal na maging mainit.
Kung gayon, imposible na ang isang bagay na pinakikilos ay siya ring maging tagapagpakilos ng sarili niya. Nangangahulugan na kung anuman ang kumikilos, nararapat na may nagpapakilos rin dito, at ang nagpapakilos dito ay may iba pang bagay na nagpapakilos rin dito, at tuluy-tuloy pa. Subalit, hindi maaaring maging walang-hanggan ang kadenang ito ng pinapakilos at nagpapakilos, dahil kung gayon, walang magiging unang tigapagpakilos, at dahil nito, walang ibang tigapagpakilos, sapagkat ang isang bagay na nagpapakilos ay magpapakilos sa sandaling pakilusin ito ng unang tigapagpakilos. Kung gayon, hahantong tayo sa isang unang tigapagpakilos, na walang ibang nagpapakilos, at siya ang Diyos.
Sa ikalawang paraan, ipinapakita ni Santo Tomas de Aquino na sa harap ng mga sanhi at bunga, wala ni isang pagkakataon na nagkaroon ng isang bagay na siyang sapat na sanhi para sa kanyang sarili, dahil kung gayon, mauuna siya sa sarili niya, at hindi ito maaaring mangyari. Paano magiging sanhi ng bagay ang kanyang sarili? Alam natin na ang isang bunga ay may sanhi, at ang sanhing ito ay isang bunga ng iba pang sanhi, kung kaya’t nagiging isa itong mahabang kadena ng sanhi at bunga. Ang mahalagang salita dito ay IBA PANG sanhi. Hindi ang sarili nito.
Mahaba man ang kadenang ito, hindi maaaring wala itong maging hangganan. Ang isang ultimong bunga ay mayroong pumapagitnang sanhi, at ang sanhi (o mga sanhi na ito, sa pagkakatong marami ang mga pumapagitnang sanhi) na ito ay bunga ng iba at pangunahing sanhi. Kung walang-hanggan ang kadena ng sanhi at bunga, nawawala ang pangunahing sanhi, at nawawala ang ultimong bunga, at maging ang mga pumapagitnang sanhi, na sa ating karanasan, ay alam nating hindi totoo. Kung gayon, nararapat isipin na mayroong isang pangunahing sanhi na siyang tinatawag nating Diyos.
Ang ikatlong paraan ay ipinapakita ng posibilidad at nesesidad, at dala ito ng kaalaman na lahat ng bagay na nagmemeron ngayon ay, sa isang pagkakataon, maaaring hindi nagmeron. Lahat ng bagay ay maaaring magmeron o di magmeron. Subalit, imposible na walang-hanggang nagmemeron ang mga bagay na ito, dahil ang isang bagay na maaaring hindi mag-eksistensya, sa isang punto, ay hindi nag-eksistensya. Kung gayon, kung lahat ng bagay ay maaaring hindi mag-eksistensya, may isang punto na wala talagang nag-eeksistensya. Ngayon, kung totoo ito, magpahanggang ngayon ay wala pa ring mag-eeksistensya, dahil ang isang bagay ay maaaring mag-eksistensya lamang sa pamamagitan ng isang bagay na nag-eeksistensya na.
Kung gayon, kung sa isang punto ng panahon ay walang nag-eeksistensya, nangangahulugan na walang maaaring mag-umpisang mag-eksistensya. Ibig sabihin, hanggang ngayon, wala pa ring nag-eeksistensya, at alam nating kahibangang isipin ito. Kung gayon, hindi lahat ng bagay ay pawang posibilidad lamang, kund nararapat isipin na mayroong isang bagay na ang pag-eeksistensya nito ay isang nesesidad at hindi lamang posibilidad. Ngayon, lahat ng nesesaryong bagay ay nagiging nesesaryo dulot ng iba pang nesesaryong bagay, at muli, hindi walang-hanggan ang kadenang ito. Hahantong tayo, kung gayon, sa isang bagay na ang nesesidad nito ay mula mismo sa sarili nito, at hindi mula sa iba pa; sa halip, siya pa ang nagdudulot ng nesesidad sa iba pang mga bagay. Ang bagay na ito ay ang Diyos.
Ang ikaapat na paraan ay ang mga nibel ng kahusayan ng mga bagay. May mga bagay na sumasaklaw sa mga nibel ng kabutihan, o di kaya’y katotohanan, at iba pa. Sa ating pagsabi ng pagkakaroon ng nibel ng kahusayan ng mga bagay, nangangahulugang mayroong pinakamataas at pinakamababang nibel ang mga bagay na ito, na ang isang bagay ay maaaring maging ang pinakamabuti, o ang iba namang bagay ay maaaring maging pinakamasama. Sa mga bagay na pataas ng pataas ng nibel ng init, halimbawa, ang isang bagay na nalalagay sa mas mataas na antas ng init ay mas malapit sa pinakamainit na bagay.
Ngayon, alam natin na ang sukdulang nibel ng isang katangian ay ang siya mismong dahilan ng katangiang ito, na nakikita natin sa halimbawa ng init: ang pinakamainit, apoy, ang siyang nagiging sanhi ng lahat ng mga maiinit na bagay. Kung gayon, may isang bagay na bilang sukdulan ng pagiging, ay sa lahat ng ibang bagay nagdudulot ng kanilang pagiging, ng kanilang kabutihan, at ng iba pang mga nibel ng perpeksyon, at ang bagay na ito ay ang Diyos.
Ang ikalima at huling paraan ay ang kaayusan ng mundo. Nakikita natin na maging ang mga bagay na walang kaalaman ay gumaganap ng papel na sa kanilang pagganap nito ng halos palaging sa parehong pamamaraan, ay nagdudulot rin ng pinakamainam na bunga. Kung gayon, hindi nagkakataon lamang ang kanilang mga pagkilos, kundi ito ay sumusunod sa isang kaayusan. Ngayon, kung anumang bagay na walang kaalaman ay alam nating hindi makakatungo sa isang telos kung hindi ito ginagabayan ng isang bagay na may angking kaalaman at katalinuhan. Kung gayon, may isang marunong na bagay na nag-eeksistensya na kung saan lahat ng bagay sa kalikasan ay nagagabayan sa kanilang telos, at ang bagay na ito ay ang Diyos.
4. Paanong ang tanong tungkol sa katiyakan ay naisasangkot sa tanong ng pananamplataya? Sa harap ng tanong na ito, saan tumatayo sina Kierkegaard, James, Lewis, at Hick?
Sa larangan ng pananampalataya, marami tayong nakikitang mga taong hindi nais maniwala sa Diyos dahil sa kakulangan ng mga katibayan o ebidensya upang mapatunayan ang pag-eeksistensya ng Diyos. Nakikita natin na ang pananampalataya, para sa kanila, ay isang bagay na hindi nila maaaring basta-basta ipagkaloob dahil wala silang mapanghawakan na patunay sa kanilang pananampalataya.
Masasabi nating ang tanong ng katiyakan ay ang tanong na madalas gumagambala sa mga nananampalataya, dahil aminin na natin, wala tayong maipapakita na patunay na sa sobrang katiyakan nito ay walang hindi maniniwala sa pag-eeksistensya ng Diyos. Sa larangan ng obhetibong kaalaman, ang pananampalataya ay hindi natin maaaring bigyan ng katibayan, dahil hindi tayo katulad ng mga siyentipiko ang pag-iisip na kayang gumawa ng iba’t-ibang eksperimento upang patunayan ang kanilang mga hupotesis.
Ang mahalaga kay James ay ang masidhi nating paghahangad, o ang ating pagloloob na maniwala sa Panginoon sa harap ng mga obhetibong katibayan para sa o laban sa Panginoon. Nakikita ni James na ang masidhing paghangad sa isang uri ng katotohanan ang siyang nagpapatotoo sa pagmemeron nito.
Ipinapaliwanag ni James ang mga iba’t-ibang pagpili sa gitna ng dalawang hupotesis, na kanyang tinatawag na opsyon. Ang mga opsyon ay maaaring buhay o patay, sa pagtingin kung may kinalaman ba ito o wala sa atin; ang opsyon ay maaaring pinapataw o maiiwasan, na kung saan tinitingnan kung may kakayahan o wala ba tayong hindi pumili ng opsyon; ang opsyon na mahalaga o di-mahalaga naman ay sumusuri sa kahalagahan ng isang opsyon. Ang isang opsyon na buhay, pinapataw, at mahalaga ay tinatawag nating ganap na totoong opsyon, at para kay James, ang tanong ukol sa ating pananampalataya ay isang ganitong uri ng opsyon.
Ipinakita ni James na ang lahat ng pagpili na ginagawa ng tao ay may kaakibat, sa ayaw man o sa gusto niya, na paghahangad, na hindi sakop ng obhetibidad. Hindi pangangatwiran at lohika ang bumubuo ng ating mga kredo at paniniwala, kundi ang ating pagloloob na maniwala.
Para kay James, ang tanong ng pananampalataya ay buhay dahil sa ang pananampalataya o ang kawalan nito ay may kinalaman sa lahat ng tao. Ang tanong ng pananampalataya ay mahalaga rin dahil sa bigat na kaakibat sa pagtataya para o laban dito. Higit namang masasabi nating ang opsyong ito ay pinapataw: hindi maaaring iwasan ang magpasya, dahil ang paghihintay ng katibayan bago maniwala ay wala na ring pinagkaiba sa hindi paniniwala. Walang pagitnang landas sa tanong ng pananampalataya: walang dahilan para naising umiwas sa pagkakamali sa pamamagitan ng pananatili sa kawalang-pagpapasya. Maaaring wala tayong pagkakataong magkamali sa paghihintay, o wala ba talaga? Paano kung sa ating di-pagpapasya, naunahan tayo ng kamatayan bago makapagpasya, at nalaman nating tama pala ang manampalataya? Kahit hindi man ito, hindi ba iniaalis din natin ang posibilidad na maging tama sa ating pag-iwas sa pagkakamali? Ang ating di-pagpili ay katumbas na rin sa pagpili laban sa pananampalataya dahil pareho silang humahadlang sa posibilidad na makamit natin ang katotohanan sa pagkakataong totoo nga ito.
May mga iba’t-ibang larangan ng pagtatanong, at nakikita ni James na sa larangan ng siyensa, nararapat lamang na maghintay ng patunay bago maniwala sa isang bagay, subalit sa larangan ng moralidad at pananampalataya, hindi na ito kinakailangan, dahil ang batayan na natin ngayon ay hindi ang ating isipan, kundi ang ating puso, na kanyang hiniram mula kay Pascal.
Kung gayon, sa mga katotohanang nakasalalay sa ating personal na pagkilos, ang pananampalatayang nakabatay sa paghahangad at hindi sa pangangatwiran ay isang makatarungan at di-maiiwasang bagay. Kung totoo pala ang pananampalataya kahit na kulang pa ang mga katibayan, nanaisin mo bang hindi tumaya at ipagkait sa sarili ang iyong tanging pagkakataong sumali sa tamang panig, dahil lamang gusto mo munang manigurado?
Para kay Kierkegaard, ang tanging mapanghahawakan lamang natin ay ang ating pananampalataya sa isang Diyos: ang pagturing sa Diyos hindi bilang isang bagay na nangangailangan ng obhetibong katibayan, kundi isang subhetibong pagkilala sa Diyos. Para sa kanya, hindi nagiging tanong ang kung mayroon ang Diyos, dahil ang nararapat itanong ay kung PAANO siya nakikitungo dito. Para kay Kierkegaard, ang obhetibidad ay hindi ang daan upang malaman ang katotohanan, kundi ang subhetibidad.
Nakikita niya na may isang baluktot na pag-iisip sa paghahanap ng obhetibong batayan para sa pananampalataya ng isang tao. Unang-una, wala itong maidudulot sa isang nais manampalataya: makahanap man siya o hindi ng ebidensya, talaga bang mababago na lamang ang pananampalataya niya o ng iba pa? Hindi rin. Kung naniniwala na ang isang tao at nananampalataya, ang kanyang walang-hanggang paghahangad (infinite passion) ay mas nakatuon sa pakikipag-ugnayan sa Diyos at hindi sa paghahanap ng ebidensya sa kanyang eksistensya. Kung hindi naman siya naniniwala, wala namang maidudulot ang ebidensyang ito dahil kayang-kaya lamang niya itong iwaksi sa kanyang isipan bilang mga bagay na walang katotohanan.
Sa isa pang banda, nakakasagabal pa ang obhetibidad na ito dahil nawawala ang nararapat na pagpapahalaga sa kanyang mahalagang tungkuling yumabong sa kanyang pananampalataya. Hindi lamang nakakataas sa pangangatwiran para kay Kierkegaard ang pananampalataya: sumasalungat mismo ang pananampalataya sa pangangatwiran. Ang pananampalataya at hindi pangangatwiran, para kay Kierkegaard, ang pinakadakilang bagay na maaring matutunan ng isang tao, dahil kailangan ito upang lubusang mapalalim ang pagkakaganap ng isang tao.
Nakikita ni Kierkegaard na ang di-kasiguraduhan ang kakampi ng pananampalataya, samantalang ang kasiguraduhan naman ang kalaban nito. Kapag nanghihina na ang pananampalataya ng isang tao, nakikitang bumabaling na siya sa obhetibong patunay upang makuha ang paggalang ng mga di-nananampalataya. Sa kanyang pagturing sa pananampalataya sa isang obhetibong paraan, nawawala ang kanyang kakayahang makitungo sa kanyang pananampalataya na mayroong paghahangad, lalo na ang walang-hanggang o masidhing paghahangad. Sa harap nito, na nagiging limitado na ang kanyang pinakikitunguhan, kung manatili ang kanyang walang-hangga’t masidhing paghahangad, nalululong na siya sa panatisismo.
Dahil ang kilos ng subhetibidad ay paloob, at dahil ang bunga ng pananampalataya ay nagmumula sa loob, nararapat nating isipin na ang subhetibidad nga mismo ang katotohanan, dahil ang paghahangad ay ang pinakamataas na antas ng pag-eeksistensya ng isang temporal na tao. Kahit na mayroon ka pang obhetibong patunay na ang iyong ama ay iyong ama talaga, kung hindi mo siya itinuturing na ama, mas higit pang nagiging ama ang isang ama ng ampon na itinuturing ng kanyang ampon na anak bilang tunay na ama, KAHIT PA magkaroon siya ng obhetibong patunay na hindi niya talaga siya ama.
Naniniwala naman si Lewis na ang karanasan ng relihiyon mismo ang siyang nagpapatunay sa kanyang sarili. Para sa kanya, ang pagdududa dito ay isang kawalan ng tiwala o di kaya’y isang kakulangan sa pag-uukol ng pansin sa relihiyon. Nasabi niya ito dahil ang nibel na ng usapin ni Lewis ay hindi na dahil mayroong Diyos, kundi dahil ang Diyos NA ITO ay nagmemeron. Pinag-uusapan na dito ang kadakilaan ng pananampalataya ng hindi paghahanap ng katumbas na katibayan bago pa ipagkaloob ang pananampalatayang ito.
Gumamit si Lewis ng isang analohiya upang ipakita ang pagkilos na ito: alam natin na ang pagkakaibigan, at ang ating pagtitiwala sa isang kaibigan, ay hindi basta-basta dulot lamang ng paghahanap ng katibayan na katiwa-tiwala nga ang isang kaibigan. Nagiging isang masamang bagay para sa atin kung magduda tayo sa isang kaibigan natin na tila baga’y wala talaga tayong tiwala sa kanya. Sa paglapat ng analohiyang ito sa Diyos, nakikita nating gusto ni Lewis linangin ang pag-iisip na dahil ang Diyos ay higit pa sa sinumang kaibigan, sa Kanyang kalubusan, hindi ba lalong nararapat tayong magtiwala sa Kanya?
Kung ang buhay ng tao ay siyang inaayos ng isang mabuting Diyos na nakakaalam ng ating mga tunay na pangangailangan at sa kadahilanang ito, nahihigitan pa ang ating ipinagpapalagay na ating mga pangangailangan, kailangang asahan natin bago pa man ang lahat na ang Kanyang mga pagkilos, maging MISTULANG taliwas man siya sa ating kapakanan, ay talagang makabubuti sa atin na pagtiwalaan pa rin Siya sa halip nito.
Kapag hiningi ang tiwala natin, maaaring ibigay natin ito, o hindi natin ibigay ito. Walang saysay ang paghingi ng katibayan bago ipagkaloob ang katibayan dahil hindi na ito tiwala, kundi paniniguro. Sa harap ng ganitong paninindigan, ang pananampalataya natin ay nararapat ring hindi humingi ng katibayan, dahil mananampalataya tayo o hindi, at hindi dapat ang katibayan ang maging batayan ng pananampalatayang ito.
Kung wala tayong maaaring maituring na kaibigan na naniniwala sa ating mabubuting hangarin matapos lamang itong mapatunayan, kung wala tayong maaaring maituring na kaibigan na hindi kaaagarang tumatanggap ng katibayan laban sa ating mabuting hangarin, masasabi ba nating kahibangan ito? Hindi! Ito ay isang dakilang katangian ng tao: ang pagtitiwala na ipinagkakaloob ay hindi isang pagkakamaling lohikal. Ang pagiging dudero o suspityoso naman ng isang tao ang siyang tinutuligsa ng karamihan, at hindi siya pinupuri sa kanyang paninigurado.
Ganoon din dapat ang turing natin sa Diyos, para kay Lewis.
Bilang isang pluralista naman, naniniwala si Hick na ang katiyakan ay hindi isang kasangkapan ng pananampalataya, dahil sa harap ng maraming iba’t-ibang relihiyon na may kani-kanilang butil ng katotohanan, wala talagang ganap na katiyakan sa pananampalataya. Bilang mga limitadong tao, tila mga bulag tayo na sinusubukang kilalanin ang isang dambuhalang elepante, at ang ating mga limitadong perspektiba ay nagbibigay sa atin ng iba’t-ibang mga ideya ukol sa iisang elepante, na hindi ganap na mali, subalit hindi rin naman ganap na tama, dahil hindi nito nasasaklaw ang kabuuan ng elepante.
Sa ganitong pag-iisip, ang pananampalataya ay nararapat na bukas at hindi umaasa sa obhetibong kaalaman. Magkakaroon at magkakaroon ng iba’t-ibang mga perspektiba ang bawat relihiyon, subalit hindi nangangahulugan na mayroong tama at mayroong mali sa kanilang lahat. Ang ipinapahiwatig lamang nito ay mas nararapat na magpatuloy sa pananampalataya dahil sa pagkakasagap ng pananampalataya natin ng mga butil ng katotohanan, kahit na hindi pa ito ang kabuuan ng katotohanan, na hinding-hindi rin naman maaaring makamit ng mga limitadong tao.
Sa isang historikal na pagtingin, hindi isang pagmamatigas ng isang ilusyon ang nangyayari sa pag-iral ng relihiyon sa iba’t-ibang mga naging, nagiging, at magiging anyo nito, kundi isang temporal na pagpapamalas ng banal ng Kanyang sarili sa sangkatauhan. Sa ganitong pagtingin, nakikita natin ang kawalang-saysay ng katiyakan: wala talagang katiyakan ang pananampalataya dahil ito ay patuloy na nag-iiba, nagbabago, at umiiral. Subalit, kahit na ganito ang katayuan, hind ito nangangahulugang hindi tayo dapat manampalataya, dahil ang katiyakan, para kay Hick rin, ay wala namang halaga sa tanong ng pananampalataya, dahil ang katiyakan ay nasa Diyos mismo lamang, at dahil mga tao lamang tayo, ang ating pananampalataya na walang ganap na katiyakan ang tangi nating kasangkapan upang lalong mapalapit sa Diyos.
5. Sa usapin ng pananampalataya, bakit lumilitaw ang problema ng kasamaan? Kanino ka igit na sumasang-ayon sa usapin ng kasamaan- kay Hume, Leibniz, o Hick? Bakit?
Sa larangan ng pananampalataya sa isang Diyos na lubos ang kapangyarihan at kabutihan, hindi maiwasang itanong kung bakit mayroong kasamaan. Kung talagang mayroong Diyos na mabuti at lubos ang kapangyarihan, bakit Niya hinahayaan ang pagkakaroon ng kasamaan? Hindi ba dapat ay dahil lubos ang kabutihan Niya, wala siyang dapat pahintulutang kasamaan? Mainam itong tanong sapagkat sa karanasan natin sa pang-araw-araw, laganap ang nababatid nating kasamaan, at nadadala tayong itanong kung bakit ito pinahihintulutan ng Panginoon.
Para kay Hume, iniisip niyang hindi madaling isipin ang pag-eeksistensya ng Diyos kung maraming kasamaan sa mundo. Hindi naman nangangailangang timbangin ang dami ng kasamaan sa mundo laban sa dami ng kabutihan sa mundo upang kanyang pagdudahan ang pag-eeksistensya ng Diyos sapagkat kung may isang bagay na walang-hanggang nag-eeksistensya, lohikal na isiping ang kabaligtaran nito ay hindi maaaring mag-eksistensya. Sa madaling salita, naniniwala si Hume na kung ang Diyos ay walang-hanggang kabutihan, nangangahulugang dahil sa pamamagitan ng kanyang walang-hanggang kapangyarihan, tuluyang mawawala ang kasamaan. Alam natin na sa mga ibang halimbawa, ganoon din naman: kung ang isang bagay ay walang-hanggan ang lamig, walang-wala ang lamig kung ganoon.
Para kay Hume, dahil mayroon pa ring kasamaan sa mundo, nangangahulugang kaduda-duda ang pag-eeksistensya ng Diyos. Malinaw para kay Hume na dahil may kasamaan pa rin, hindi maaaring magkaroon ng isang nilalang ng ubod ng kabutihan at ubod ng kapangyarihan, sapagkat kung ganoon, dapat ay wala ang kanyang katunggali: kasamaan. Napakariin ng argumentasyon ni Hume, at mahirap itanggi, subalit may mga bagay na nararapat na wastuhin sa kanyang mga punto.
Dito pumapasok si Leibniz. Para naman kay Leibniz, hindi problema ang pag-eeksistensya ng Diyos at ang pagkakaroon ng kasamaan ng sabay sapagkat naniniwala si Leibniz na hindi naman ang pinakamabuti ay ang isang mundong walang kasamaan. Naniniwala si Leibniz sa pagkakaroon ng kasamaan na nagdudulot ng higit na kabutihan, at nakikita nating dito niya gustong ipakita na ang Diyos ay pumili pa rin ng pinakamainam na kondisyon para sa mundo sa pagkakaroon ng kasamaan sa mundo. Nakikita dito ang problema ng kalayaan na tila’y iwinawalang-bahala ni Hume sa kanyang argumento, na parang ang Diyos ay nararapat na alisin ang kalayaan ng lahat ng tao, kung kaya’t wala siyang pahihintulutang kasamaan.
Malinaw ang pagkontra ni Leibniz kay Hume sa puntong ito dahil sa napatunayan niyang hindi naman kinakailangan ang mawala ang kasamaan sa buong mundo upang maging pinakamainam na mundo ito. Ipinapakita ni Hume na kung may mas higit na kabutihang maidudulot ang pagkakaroon ng kasamaan, mas mainam ito kaysa sa hindi pahintulutan ang kasamaang ito at alisin ang kalayaan ng tao.
Sumasang-ayon man ako sa mga punto ni Leibniz ukol sa pagkakaroon ng Diyos sa harap ng laganap na kasamaan, hindi naman nag-aalok ng tugon sa problema ng kasamaan si Leibniz, bagkus, tinatangka niya lamang wastuhin ang ilang mga maling argumento ukol sa problema ng kasamaan. Tama man ang mga argumento ni Leibniz upang ipakita ang posibilidad ng pagkakaroon ng Diyos kahit na laganap ang kasamaan sa mundo, malaking-malaki pa rin ang suliraning kinahaharap sapagkat wala pa rin tayong nakikitang paraan upang lubusang unawain ang problema ng kasamaan at lampasan ang mga pawang argumentong panlohikal na ginagamit ni Leibniz. Kung gayon, nararapat tayong tumingin kay Hick upang makita ang tamang tugon: na sa halip na tingnan ang nakaraan, kailangang bumaling sa hinaharap upang maaninagan ang misteryo ng kasamaan. Kailangang bumaling sa hinaharap, at ito’y magagawa ng pananampalataya lamang.
Alam nating laganap ang kasamaan sa mundo sa kasalukuyan. May mga taong katulad ni Hume na nangangahas itanong at pagdudahan ang pag-eeksistensya ng isang mabuting Diyos sa harap ng ganitong kasamaan. Bilang tugon, naniniwala si Hick na mas mahalagang tumingin sa hinaharap at hindi sa nakaraan upang maunawaan ang misteryo ng kasamaan. Paano niya ito nasabi? Sa ating pag-uunawa, alam nating nilikha tayon ng Diyos sa kanyang imahe at wangis. Para kay Hick, ang pagiging kawangis natin sa Diyos ay isang paglalakbay na kailangang tahakin. Hindi pa tapos ang paglilikha sa atin ng Diyos dahil kailangan pa nating gawin ang ating tungjulin upang mabuo ang ating diwa.
Mayroong dalawang nibel ang ating eksistensya: ang Bios, o pisikal na buhay, at ang Zoe, ang antas ng eternal. Ang mainam sa atin ay tumahak mula sa Bios patungong Zoe, at hindi ang Diyos lamang ang gagawa nito para sa atin. Hangga’t nabubuhay tayo, nararapat isipin na hindi pa tapos ang paglalakbay na ito, at kung gayon, mas umaasa tayo sa hinaharap. Sa ating pagtingin sa hinaharap, nawawala ang kawalan ng pag-asang idinudulot ng pagtingin sa nakaraan. Ang misteryo ng kasamaan ay hindi malulutas sa pagninilay sa nakaraan sapagkat ang nakaraan ay isang bahagi lamang ng ating proseso upang mabuo ang pagkatao.
Hindi tayo maaaring bumaling sa hinaharap na walang kaakibat na pananampalataya. Ang hinaharap ay walang katiyakan, at nararapat nating isipin na kailangan natin ng kaagapay sa ating paglalakbay sa ‘di pa tiyak. Ang Diyos, bilang walang-hanggan, ay mainam nating pagbalingan ng ating pananampalataya dahil sa kakayahan Niyang maging gabay sa atin. Alam nating hindi tayo perpekto, subalit may huwaran tayo sa Diyos na siyang nagiging layunin o telos natin sa ating paglalakbay patungo sa antas ng Zoe. Marahil, isipin nating may maaaring maging angkop na tugon sa suliranin ng kasamaan, at malinaw na makikita ito sa hinaharap lamang. Kung wala tayong pananampalataya, hindi tayo makakabaling sa hinaharap sapagkat bilang mga limitadong tao lamang, hindi natin nakikita ang kabuuan ng Plano ng Diyos, na ang mga bagay na sa tingin natin ay masama ay makakapagdulot pala ng higit na kabutihan. Ang pinakaposibleng magandang mundo ay hindi isang hedonistang mundo kundi isang mundo kung saan Malaya ang taong tahakin ang landas sa kanyang katuparan. Kung gayon, bakit pa tayo titingin sa nakaraan, na isa lamang bahagi ng paglalakbay na iyon? Hindi ba’t mas mainam na tumingin sa hinaharap dahil doon ang ating pag-asang baguhin ang kasalukuyan upang maabot ang telos ng pananampalataya? Ang tao ay tao na; ngunit sa pagbaling niya sa hinaharap, sa tulong ng Diyos, ay nagpapakatao pa rin.
6. Anong mga tanong ang lumilitaw sa harap ng pluralidad ng mga pananampalataya? Ano ang mga sinasabi nina Hick at Plantinga tungkol dito?
Malaking talakayin ang pluralidad sapagkat ito ay isang malaking pagbabago ng pagtingin sa mga iba’t-ibang relihiyong nakikita natin. Itinatanong nito kung talagang sa iisang relihiyon lamang namamalagi ang katotohanan, o maaari bang ang lahat ng iba’t-ibang relihiyon ay may nasasagap na mga butil ng katotohanan, kung kaya’t nararapat na manatiling bukas ang tao sa mga iba’t-ibang relihiyon na ito.
Si Hick, bilang isang pluralista, ay naniniwalang ang mga relihiyon ay may kani-kanilang butil ng katotohanan kung kaya’t nararapat isipin, para sa kanya na ang pagiging bukas sa mga katotohanang ito ang siyang makakatulong sa ating mapayabong at mapatindi ang ating pananampalataya. Nauunawaan niya ang pagpapamalas ng Panginoon sa iba’t-ibang tao sa iba’t-ibang lugar at iba’t-ibang panahon. Naunawaan din niya ang pagiging limitado ng perspektiba ng tao sa harap ng isang walang-hangganang Diyos, kung kaya’t hindi maiiwasang maging limitado din ang kani-kanilang pagkakasagap ng konsepto ng isang Panginoon.
Gumamit si Hick ng isang analohiya upang mapalinaw ang kanyang punto. Inihalintulad niya ang mga tao sa mga taong bulag, at ang konsepto ng Panginoon sa isang dambuhalang elepante. Ang isa ay nakahawak sa ilong ng elepante at naniwalang ito ay isang malaking ahas. Ang isa naming bulag ay nakahawak sa isang hita ng elepante at tinagurian itong isang buhay na poste. Ang ikatlong bulag ay humawak sa sungay ng elepante at naniwalang isa itong patalim. At nagpatuluy-tuloy pa ang mga limitadong haka-haka, at ang mga bulag ay nag-away-away dahil iba-iba ang naging perspektiba nila sa parehong bagay. Naniniwala ang bawat bulag na siya lamang ang tama at mali ang iba, subalit lingid sa kaalaman nila, lahat sila ay mayroong pagkakatama, ngunit dahil hindi nila nasagap ang kabuuan ng elepante bilang isang elepante, hindi ganap ang kanilang pagkakatama.
Kung ihahalintulad natin ito sa pagkakaunawa ng tao sa Panginoon, nakikita nating ang ultimong banal na katotohanan ng Panginoon ay walang-hangganan, at hindi ito maaaring matanto ng lubusan ng isipan ng tao. Bilang mga limitadong tao, ang napagtatanto lamang niya ukol sa Diyos ay ang mga bagay na maaaring maipamalas sa kanya sa kanyang sosyolohikal, historikal, maaaring ekonomikal, at heograpikal na katayuan. Sa harap ng ganitong pag-uunawa, naniniwala si Hick na hindi tamang tagurian natin ng kaagaran ang mga relihiyong iba sa atin bilang mali at di-makatotohanan sapagkat sa katayuan nila ng magpamalas ang Panginoon sa kanilang pananampalataya, iyon ang nakayanan nilang mapagtanto ukol sa Panginoon, at hindi naman iyon masama kung talagang iba o minsan pa’y tumataliwas ang kanilang napagtanto sa ating naunawaan ukol sa sarili nating pananampalataya.
Ang isang pluralistang mundo ay magiging isang mundo kung saan bukas ang mga iba’t-ibang pananampalataya sa isa’t-isa, kung saan ang mga bagay kung saan sila’y nagkakatugma ay nagiging mga punto ng usapin, at unti-unting nakakaimpluwensya ang mga relihiyon sa isa’t-isa. Lampas pa sa ultimong pagsasanib ng iba’t-ibang relihiyon, na pawang ideyal lamang, mas mainam ang isang kakaibang eskatolohikal na pagkakaisa ng mga relihiyon bilang mga relihiyong nagiging ganap at nalalampasan- ganap sa pagiging totoo, nalalampasan dahil hindi pa ito ang kabuuan ng katotohanan. Dahil ang relihiyon ang siyang umaakay sa atin patungo sa kabuuan ng katoohanan, kapag nakarating na tayo sa kabuuang ito, hindi na natin kailangan ng kaagapay, kung kaya’t sa buhay na walang-hanggan, wala ng lugar para sa pananampalataya.
Si Alvin Plantinga naman ay tahasang tumataliwas kay Hick sa pagiging bukas sa iba’t-ibang relihiyon, subalit ginagamit lamang niya ang punto ng pagtatanggol sa mga itinuturong kamalian ng mga eksklusibista, at hindi niya lubos na ibinigay ang mga kabutihang naidudulot ng pagiging eksklusibista.
Unang-una, naniniwala si Plantinga na hindi makatarungang ibintang sa isang eksklusibista na siya ay mayroong moral na pagkakamali sapagkat maging ang pluralista daw, kung gayon, ay may pagkakamali din. Naniniwala siya na ang pagsabi na arogante ang isang eksklusibista sa kanyang pananatiling sarado sa ibang relihiyon kahit na nakita niya ang mga nais isaad ng mga ito ay mali. Ayon kay Plantinga, kung siya ay naniniwala sa isang pananampalataya at may makatalaban siyang hindi handang tumalima sa kanyang mga sinasabi, maaari niyang gawin ang isa sa tatlong bagay: (1) manatili sa kanyang pananampalataya; (2) bitawan ang kanyang pananampalataya; o (3) maging isang pluralista, na sa kanyang tingin ay ang pagsasabing mali ang lahat ng relihiyon, subalit may kani-kanilang butil ng katotohanan.
Dito nagmumula ang punto ni Plantinga: kung arogante ang eksklusibista sa pagsabing ang relihiyon niya lamang ang tama, nangangahulugang arogante rin ang pluralista sa pagsabing ang landas ng pagiging bukas lamang ang tama. Para kay Plantinga, sa ganitong pagtingin, pare-pareho lamang ang pagka-arogante ng tao kung magiging tama ang bintang sa isang eksklusibista. Walang takas ang pluralista sa ganitong lohika, sa unang tingin, subalit wala nga ba talaga?
Ang hindi nauunawaan ni Plantinga ay ang katotohanang ang lente ng isang eksklusibista ay ibang-iba sa lente ng isang pluralista. Mas bumababad ang eksklusibista sa nilalaman ng bawat relihiyon, at ang pagtingin kung tama o mali ang lahat ng ito. Mas kumikiling naman ang pluralista sa prinsipyo ng pagiging bukas sa mga katotohanan ng iba’t-ibang relihiyon. Hindi ito pagiging arogante sapagkat hindi naman pareho ang kanilang lenteng ginagamit, at sa lente ng pluralista, wala namang lugar para sa pagiging arogante, sapagkat ito ay pawang pagtanggap sa isang prinsipyo, at hindi isang pagsuri ng mga nilalaman ng bawat relihiyon.
Maaaring tumitindi ang pananampalataya ng isang eksklusibista sa kaniyang sariling relihiyon, subalit sa pananatiling sarado sa mga nasasaad na katotohanan ng ibang mga pananampalataya, nananatiling higit na limitado ang kakayahan niyang tumahak patungo sa ganap na pag-uunawa sa kabuuan ng katoohanan ng Diyos.
7. Paano inuunawa ni Tillich ang pananampalataya? Ano ang kahulugan niya nang sabihin niyang “ang bagay na siyang pinakahuhulugan ng akto ng pananampalataya ay hindi maaaring masagap sa ibang paraan maliban sa mismong akto ng pananampalataya”?
Naniniwala si Tillich na ang pananampalataya ang ultimong pinagkakaabalahan. Marahil, may mga taong ginagawang ultimong pinagkakaabalahan ang mga ibang bagay, subalit sa pagtalakay muna kung ano ba talaga ang ultimong alalahanin, makikita natin kung bakit ang pananampalataya ang pinakamainam na maging ultimong alalahanin ng tao.
Ang isang ultimong alalahanin ay humihingi mula sa tao. Hindi ito humihingi lamang ng kanyang oras, o ang kanyang pagpupunyagi, kundi hinihingi nito ang kabuuan ng kanyang pagkatao. Maaaring maging ultimong alalahanin ng tao, halimbawa, ay salapi. Hinihingi ng tawag ng salapi ang kabuuan ng tao, at marahil maitanong, bakit niya naman ibibigay ang kabuuan ng kanyang pagkatao sa kanyang ultimong alalahanin? Kasabay ng isang ultimong alalahanin ay isang pangako. Nakakapaloob sa pangakong ito ang nagiging motibasyon ng isang tao na ibigay ang kanyang kabuuan para sa kanyang ultimong pinagkakaabalahan, at ang banta na hindi niya ito makamit sa hindi pagbibigay ng kanyang kabuuan ang higit pang nakakapagpatindi ng kanyang motibasyon.
Ang pinagkaiba ng pananampalataya sa ibang maaaring maging ultimong alalahanin ay ang kaakibat nitong walang-hanggang kalikasan. Salapi, kapangyarihan, katanyagan, o iba pa: lahat ng ito ay may hangganan. Sa pananampalataya, na siyang nangangako ng walang-hanggan, nakikita natin ang napakalaking halaga ng pananampalataya. Dahil ang pananampalataya ay ganito kahalaga, nangangahulugang isang naka-sentrong pagkilos ang pananampalataya. Ang pananampalataya bilang ultimong pinagkakaabalahan ay isang pagkilos ng buong pagkatao. Higit pa rito, ang pananampalataya ay hindi lamang ang suma total ng mga bunga ng mga baha-bahagi ng pagkatao. Lumalampas ang pananampalataya sa lahat ng mga ito, maging sa kabuuan ng lahat ng mga ito, at ang pananampalataya mismo ay may sariling naidudulot sa bawat aspeto ng pagkatao.
Ang pananampalataya bilang isang naka-sentrong pagkilos ay ekstatiko: lumalabas ang tao sa kanyang sarili, ngunit hindi siya tumitigil sa pagiging kanyang sarili. Lahat ng kanyang mga aspeto ay nagsasanib sa isang personal na sentro.
Bilang ultimong alalahanin, ang pananampalataya ay nararapat na hindi kondisyonal. Diyan naiiba ang pananampalataya sa ibang mga maaring maging alalahanin, sapagkat ang salapi, o kapangyarihan, o anupaman, ay kondisyonal. Dahil ang pananampalataya ay walang-hanggan, ito ay hindi kondisyonal, sapagkat sumasagap ito sa lahat ng mga tao. Marahil, ang isang taong nag-iisa sa isang isla ay hindi nasasagap ng pangangailangan ng salapi o katanyagan. Kung gayon, pananampalataya lamang ang walang inililiban. Ang alalahaning walang kondisyon, na siyang pananampalataya, ay ang alalahanin ukol sa walang kondisyoon. Ang walang-hanggang paghahangad, na siya ring pananampalataya, ay ang paghahangad sa walang-hanggan. Mula sa isang subhetibong pagpapahalaga sa pananampalataya bilang isang naka-sentrong pagkilos ng pagkatao, napupunta tayo sa obhetibong kahulugan ng pananampalataya: ang telos kumbaga ng pananampalataya.
Lahat ng ibang alalahanin ay may kani-kaniyang telos, subalit hindi naman ito talaga ang pinaka-telos. Ang salapi ay mayroon pang bibilhin. Ang kapangyarihan ay mayroon pang sisindakin. Ang pagkapanalo ng UAAP basketball ay isang paghahangad sa mga bonus ng mga gurong lubos ang pagkakagalak sa pagkapanalo ng Ateneo. Maging ang mga iba pang hangarin lampas sa unang “telos” ay may kani-kanila pa ring hangarin: karangyaan sa una, seguridad sa ikalawa, at mas matataas na grado sa ikatlo. At hindi pa tumitigil doon! Ang telos ng pananampalataya naman, ang Diyos, ay wala ng iba pang hangarin lampas dito. Bilang ultimo, walang kondisyon, walang hanggan, at absoluto, ang kaibahan ng subhetibo sa obhetibo ay nawawala. Wala ng ibang bagay ang may ganitong katangian, kung kaya’t ang totoong pagka-ultimo ay nasa pananampalataya at sa pananampalataya lamang.
Iyan ang pinagkaiba ng totoo at idolatriyang pananampalataya: na walang hangganan ang una, habang mayroon ang ikalawa, na nagdudulot ng eksistensyal na pagka-dismaya sa isang may-hangganang tinangkang ituring na walang-hangganan.
Sa kadahilanang ito, wala na ngang iba pang maaaring makasagap ng pinakakahulugan ng pananampalataya, na ang Diyos, maliban sa akto mismo ng pananampalataya. Kung ating iisipin, sa larangan ng mga senyas at simbolo, ang simbolo ng Diyos ay ang Diyos lamang, at wala ng iba pang bagay ang may ganitong katangian. Sa harap ng kaalamang ito, ang pananampalataya, dahil ito ay gumagabay sa atin sa walang-hanggan, ang katangi-tanging paraan upang ating masagap ang pinakakahulugan ng walang-hanggan. Hindi natin matatagpuan ang walang-hanggan saan pa man, sapagkat gaya nga ng unang nasaad, ang pagtingin sa isang bagay na may hangganan bilang walang hangganan ay magdudulot lamang ng eksistensyal na pagka-dismaya.
Para kay Tillich, ang pananampalataya bilang ultimong alalahanin ay siyang alalahanin tungkol sa ultimo. Ang paggabay ng pananampalataya sa atin patungo sa Diyos ang siyang paraan upang ating masagap ang Diyos bilang subheto at obheto, na siyang maaaring makamit lamang sa pamamagitan ng pananampalataya at wala ng iba.
8. Inuunawa ni Meister Eckhart ang kalayaan sa isang radikal na paraan. Tinatawag niya itong Gelassenheit, o mapagpalayang pagpapaubaya. Ano ang kahulugan nito? At ano ang kinalaman nito sa ating pakikiugnay sa Diyos?
May kasabihan si Meister Eckhart na “Panginoon, iwaksi mo sa akin ang Panginoon.” Dito niya isinasaad ang kanyang matinding mithiin: na maging parang isang birhen, matapos noon ay maging mabunga. Sa pagiging isang birhen, nagiging konsepto ni Meister Eckhart ang pag-aalis ng mga iba’t-ibang imahe ukol sa mga bagay upang hindi malito sa mga iba’t-ibang naisasaad ng mga imaheng ito ukol sa mga bagay. Kung gayon, ang unang hakbang ay ang tinatawag na paghihiwalay, o sa Aleman, Abgeschiedenheit. Ang ikatlong hakbang naman, ang pamumunga, ay hindi na hawak ng tao sapagkat ang Panginoon lamang ang makakapagpabunga ng hinasik o itinanim ng tao, kung kaya’t nararapat na hindi ito pag-usapan gaano, sapagkat mas mainam talakayin ang bagay na ating maaaring pangahawakan, at iyan ang mapagpalayang pagpapaubaya, o Gelassenheit.
Ang Gelassenheit ay hindi isang pagsasawalang-bahala, na halimbawa’y mayroong ninanakawan na kaharap natin, sasabihin lang natin, “Ah, Gelassenheit. Hayaan ko na lang itong nakawang nagaganap sa aking harapan.” Sa halip, ang Gelassenheit ay hindi pasibo kundi aktibo: isa itong pagpapalaya ng isang bagay upang mapaubayahan itong maging kung ano talaga ito. Kung gayon, ang Gelassenheit ay ang paggamot sa pakpak ng isang ibon upang makalipad ito muli, at hindi ang pagpapabayang manatili itong sugatan at hindi makalipad. Ang Gelassenheit bilang isang konsepto ng mapagpalayang pagpapaubaya ay mayroong matinding pagtawag ng aktibong pagkilos para sa atin. Ang pagkilos natin ay nararapat na mapagpalaya, hindi lamang “mula sa”, kundi maging “para sa”. Hindi lamang malaya ang nabanggit na ibon “mula” sa mga sugat nito, ngunit malaya na rin ito “para sa” paglibad, na siyang kalikasan nito.
Sa ating pagturing sa mga bagay ng ganito, nagkakaroon ng panibagong pakikitungo sa mga bagay, at pumapagitna rin ito: hindi nito inaalis ang halaga ng bagay, subalit hindi rin nito binibigyan ang mga bagay ng lubos na halaga. Dahil sa panibagong pakikitungo sa mga bagay, naiiba ang ating pagtingin sa mundo, at kung tama ang ating pagtingin sa ating mapagpalayang pagpapaubaya sa mga bagay sa mundo, mas makakayanan nating maunawaan ang kalikasan ng Panginoon mismo.
Sa dami ng mga napag-aralan nating mga konsepto ukol sa Panginoon sa nagdaang semestre, mula sa pagiging lubos ang kapangyarihan, sa pag-eeksistensya o sa di-pageeksistensya, hanggang sa pagiging mapagmahal o mapaghiganti ng Panginoon, marahil ay pawang kaguluhan na lamang ang ating pagkakaunawa sa Panginoon. Nararapat nating isipin na ang ating pagturing sa mga bagay na ating nababatid ay malamang na magsasaad kung paano natin maituturing ang Panginoon, na hindi natin maaaring mabatid. Makakahadlang sa ating mainam o optimal na pakikitungo sa Diyos ang maling pakikitungo sa ibang mga bagay, na halimbawa’y mas nagiging mahalaga pa sa ating buhay ang bago nating kotse. Sa ating maling pakikitungo sa mga bagay, sa lubos na pagpapahalaga, o sa lubos na pagpapawalang-halaga, nasisira ang ating pakikitungo sa Diyos, na marahil hindi natin maibigay ang tamang pagturing sa Kanya, bagkus mga baluktot na mga konsepto lamang ang ating naiisip tungkol sa Kanya.
Maging ang Diyos ay nararapat ding isama sa Gelassenheit. Sa ating pakikitungo sa ibang mga bagay, na hinahayaan natin ang isang bagay na maging kung ano talaga ito, na walang pagkiling sa ating mga ninanais, o mga eksperimento, mas nararapat na hayaan ng tao na ang Diyos ay maging Diyos. Hindi siya isang vending machine na kung saan kung ipagdasal ng Ateneo ng mas maraming beses na manalo ang Blue Eagles, wala nang magagawa ang La Salle para manalo. Hindi natin maaaring sindakin ang Diyos na tila mapipilit natin Siyang ibigay ang ating ninanais sa pagbabantang hindi na tayo maniniwala sa Kanya kung hindi niya tutugunan ang ating panalangin.
Kung gayon, ang Gelassenheit ay isang malayang pagpapaubaya para sa atin, kung saan gagawin nating tama ang ating pakikitungo sa mga iba’t-ibang bagay, na nagkakaloob tayo ng ankop na nibel ng pagpapahalaga sa mga bagay, walang kulang o labis. Sa Panginoon naman ay nararapat ang lubos na pagpapahalaga, subalit nararapat ring hayaan natin ang Diyos na maging Diyos, na wala tayong ipinapataw na mga absurdong konsepto sa Kanya, at sa ating mapagpalayang pagpapaubaya sa Diyos na maging Diyos, higit pang mapapalalim ang ating pakikipag-ugnayan sa Kanya.
Expect me to answer my Theology thesis statements soon, as well... heh.
A translation into English? Only when I have the spare time. Seeing as how I’ll be answering our oral exams with Dr. Barbazza in Filipino, I am not all too compelled to come up with a translation right now...
******************************************
I. MALILIIT NA TANONG:
1. Ibigay ang pamagat ng isa sa mahahalagang akda ng bawat isa sa sumusunod: Platon, Agustin, Anselmo, Tomas de Aquino, Kant, Pascal, at Kierkegaard.
Sa paksa ng pagiging walang-kamatayan ng kaluluwa, isinulat ni Platon ang Alcibiades I at ang Phaedo. Isinulat ni San Agustin ang “Mga Pag-Amin” (Confessions), at ang “Banal na Kaalaman Bago pa man Mangyari at ang Malayang Kalooban ng Tao”Divine Foreknowledge and Human Free Will), mula sa "San Agustin sa Malayang Kalooban" (Saint Augustine on Free Will). Isinulat ni San Anselmo ang “Ontolohikong Argumento” (The Ontological Argument), mula sa "Proslogium". Si Santo Tomas de Aquino naman ay naglathala ng Kosmolohikong Argumento sa kanyang akdang “Ang Limang Paraan” (The Five Ways), mula sa "Suma Theologica". Nagsulat naman si Immanuel Kant ng “Isang Pagpuna sa Ontolohikong Argumento” (A Critique of the Ontological Argument), mula sa "Pagpuna ni Kant sa Purong Pangangatwiran" (Kant's Critique of Pure Reason). Isinulat ni Blaise Pascal ang “Pagtaya” (The Wager), mula sa "Kaisipan" (Thoughts). At huli, iniakda ni Soren Kierkegaard ang “Subhetibidad ay Katotohonan” (Subjectivity is Truth), mula sa "Pantapos na Di-Siyentipikong Dulong-tala sa Pilosopikong Pragmento" (Concluding Unscientific Postscript to the Philosophical Fragments).
2. Ano ang tawag sa argumento ni San Anselmo? Bakit ganoon ang tawag dito?
Tinaguriang “Ontolohikong argumento” ang argumento ni San Anselmo. Ang ontolohiya ay ang pag-aaral ng kaalaman. Dahil naniniwala si San Anselmo na a priori (bago pa man ang lahat), kaya ng taong makaalam ng isang bagay na pinakadakila sa lahat. Ang perpektong bagay na ito na siyang sukdulan ng dakila at kapangyarihan ay ang Diyos. Kung gayon, dahil ang isang bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan ay nakahihigit sa isang bagay na nauunawaan ng isip lamang, upang maging Diyos talaga ang Diyos, nararapat na mag-eksistensya din siya sa katotohanan.
3. Ano ang tawag sa argumento ni Tomas de Aquino? Bakit ganoon ang tawag dito?
Tinaguriang “Kosmolohikong argumento” ang argumento ni Santo Tomas de Aquino. Ang kosmolohiya ay ang pag-aaral ng pagkakaayos ng sanlibutan (universe). Kung gayon, para kay Santo Tomas de Aquino, a posteriori (matapos ang lahat), dahil sa kaayusan ng kosmos, nararapat isiping may isang ultimong dahilan na pinagmumulan nito, na Siyang naghahatid ng di-inaasahang kaayusan sa harap ng posibilidad ng kaos, at ito ang Diyos.
4. Ano ang tanyag na pahayag ni Pascal?
Naniniwala si Pascal na ang puso ay may mga katwiran na hindi maaaring alamin ng pangangatwiran, o sa Pranses, “le coeur a ses raison, que la raison ne connait pas” (the heart has its reasons which reason does not know).
5. Sino si Averroes? Ano ang orihinal niyang pangalan?
Si Averroes ay isang tanyag na pilosopo ng Islam na tumuligsa sa teolohiya. Tinawag siya ni Dante bilang “ang Dakilang Mangongomentaryo” dahil sa kanyang mga komentaryo ukol kay Aristoteles. Bago siya nakilala ng kanluran bilang si Averroes, siya ay kinilala bilang si Ibn Rushd.
6. Sino si Avicenna? Ano ang orihinal niyang pangalan?
Si Avicenna ay isang pilosopong nagbigay ng isang pilosopong pagpapatunay sa pag-eeksistensya ng Diyos bilang tagapaglikha sa pamamagitan ng pagbigay ng paghahambing sa “eksistensya” at “esensya”. Ito ang pinagmulan ng isa sa limang paraan ni Santo Tomas de Aquino sa kanyang kosmolohikong argumento. Bago siya nakilala ng kanluran bilang si Avicenna, siya ay kinilala bilang si Abu Ali Ibn Sina.
II. MALALAKING TANONG:
1. Paano inuunawa ni Platon ang kamatayan? Ano ang kinalaman ng pag-uunawang ito sa Diyos?
Unang-una, naniniwala si Platon na ang tao ay isang pagsasama ng katawan at diwa. Sa kanyang pagninilay, naipakita niya na ang diwa ng tao ang tunay na sarili ng tao at hindi ang katawan dahil may hangganan ang katawan. Nakahantong siya dito sa pag-iisip na ang totoong sarili ng tao ay maaaring isa sa tatlong bagay: katawan lamang, diwa lamang, o pinagsanib na katawan at diwa. Ayon sa kanya, hindi maaaring maging totoong sarili ang katawan ng tao, dahil bilang isa lamang instrumento ng tao, nangangahulugang may sarili pa ring iba sa instrumentong ito. Hindi rin naman maaaring maging pagsasanib ng katawan at diwa ang totoong sarili ng tao, dahil ang diwa, sa kanyang relasyon sa katawan bilang isa lamang na instrumento para sa diwa, ay nagpapatunay na mas nakakataas ang diwa sa katawan. Kung sumasailalim ang katawan sa diwa, hindi sila maaaring sabay na mamuno bilang totoong sarili ng tao.
Kung gayon, ang diwa ang totoong sarili ng tao, at hindi ang katawan at pagsasama nito. Dahil naniniwala si Platon na ang kamatayan ay siyang maghihiwalay sa katawan at diwa, itinuturing niya ang kamatayan bilang isang napakabuting pangyayari sa kanya dahil dito siya magiging tunay na ganap. Ika nga ni Platon, ang pilosopiya ay ang pagsasanay sa kamatayan, dahil ang kamatayan, para kay Platon, ay ang siyang daan natin upang makamit ang ating telos: ang pagiging ang ating tunay na sarili, ang diwa.
May kahirapan ang ganitong pagtingin kung dito na tayo titigil, kaya’t nararapat itong ipagpatuloy. Kung titigil tayo dito, marahil isipin natin na magpakamatay lamang upang mapabilis ang paghihiwalay ng katawan at diwa. Hindi rin tama iyon, dahil ayon kay Platon, ang ating kamatayan ay isang bagay na ipagkakaloob sa atin ng Diyos sa sandaling ninanais Niya. Wala tayong karapatang pangunahan ang Diyos at angkinin ang posibilidad na ito na nagmumula sa Diyos. Kung gayon, nararapat nating hintayin ang ating kamatayan sa sandaling naisin ito ng Diyos para sa atin, at hindi tayo ang dapat na magpasya kung kailan ito nararapat para sa atin.
Ang diwa ng tao, para kay Platon, ay banal, walang-kamatayan, konkreto, walang-kupas, at di-mababago. Ang katawan naman ay di-banal, mortal, abstrakto, may kakupasan, at nagbabago. Dahil dito, nakikita natin na ang kamatayan, na siyang nagpapalaya ng ating tunay na sarili (ang ating diwa), ay siyang ating nagiging partisipasyon sa mga katangiang kadalasan nating itinuturing sa Diyos. Kung gayon, ang diwa ang siyang totoong sarili ng tao na pinakamalapit sa Diyos, at hindi ang katawan.
2. Maglahad ng paglalagom ng ontolohikong argumento ni San Anselmo.
Unang- una, ang salitang ontolohiya ay nagsasaad ng isang pag-aaral sa kaalaman. Naniniwala si San Anselmo na kayang alamin ng tao ang isang bagay na sukdulan ng kadakilaan at kapangyarihan, na walang maaaring makahigit pa rito, at Siya ay tinatagurian nating Diyos. Ang Diyos ay ubod ng dakila: wala na tayong maaaring isipin o alamin pang maaaring humigit sa Kanya. Kung mayroong bagay na maaaring isipin na humihigit sa Diyos, ang iniisip nating Diyos ay HINDI Diyos.
A priori, o bago pa man ang lahat, napapatunayan natin ang pag-eeksistensya ng Diyos sa pag-uunawa ng pagkakaiba ng pag-uunawa ng isang bagay sa ating isip lamang, at sa pag-eeksistensya ng isang bagay sa katotohanan. Alam nating mas nakahihigit ang isang bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan kaysa sa isang bagay na nauunawaan natin sa isipan lamang. Bilang halimbawa, malinaw na nakahihigit ang sampung piso sa aking bulsa kaysa sa iniisip at inuunawa ko lamang na isang milyong piso na INIISIP ko lamang na mayroon ako.
Sa pagkakaibang ito, masasabi ba nating pinakadakila ang Diyos kung nag-memeron lamang Siya sa ating isipan at pag-uunawa at hindi sa katotohanan? Hindi! Kahit ang isang kuto man lamang ay makakahigit sa isang “Diyos” na nagmemeron pawang sa pag-iisip lamang, dahil ang kuto ay nag-memeron sa katotohanan. Hindi Diyos ang Diyos kung hindi Siya nag-eeksistensya sa katotohanan, dahil kung hindi Siya nag-eeksistensya sa katotohanan, malinaw na hindi siya ang magiging pinakadakila sa lahat, sapagkat kahit anong bagay na nag-eeksistensya sa katotohanan ay makakahigit sa Kanya.
Kung gayon, upang maging Diyos ang Diyos (dahil ang Diyos ay ang pinakadakila), nararapat isiping na higit sa pag-uunawa sa Kanya sa isip lamang, nararapat na mag-eksistensya rin Siya sa katotohanan upang mabigyan ng patunay ang Kanyang pagiging pinakadakila sa lahat.
3. Ano ang “limang paraan” ni Santo Tomas de Aquino? Ipaliwanag ang isa sa mga ito (Para sa ating kapakanan, ipapaliwanag ang LAHAT.).
Naniniwala si Santo Tomas de Aquino na ang ating kosmos ay may kaayusan, at hindi natin madaling maitatanggi ito. Ang kosmos ay may isang kaayusan na mahirap isiping nadala lamang ng pagkakataon. Dahil dito, naniniwala si Santo Tomas de Aquino na a posteriori, o matapos ang lahat, mayroong isang ultimong pinagmulan ang lahat ng bagay, at ang ultimong pinagmulan na ito ay walang iba kundi ang Diyos.
Upang patunayan ni Santo Tomas de Aquino na talagang ang Diyos ang pinakadahilan ng kosmos, nagbigay siya ng limang paraan: ang pagkilos, bilang unang sanhi, dahil sa posibilidad at nesesidad, kahusayan, at kaayusan ng mundo.
Sa unang paraan, naniniwala si Santo Tomas de Aquino na ang pagkilos ay isang reduksyon ng isang bagay mula sa potensyalidad patungong aktwalidad. Pinaniniwalaan niyang hindi maaaring madala sa aktwalidad ang isang potensyalidad kung hindi ng isa ring aktwalidad. Halimbawa, ang isang bagay na aktwal na malamig, katulad ng yelo, ay makakapagdala sa isang bagay na maaaring maging malamig, katulad ng tubig, upang maging aktwal na malamig din. Ang isang bagay na aktwal na malamig ay hindi maaaring maging potensyal ring maging malamig, subalit ang isang bagay na aktwal na malamig ay may potensyal na maging mainit.
Kung gayon, imposible na ang isang bagay na pinakikilos ay siya ring maging tagapagpakilos ng sarili niya. Nangangahulugan na kung anuman ang kumikilos, nararapat na may nagpapakilos rin dito, at ang nagpapakilos dito ay may iba pang bagay na nagpapakilos rin dito, at tuluy-tuloy pa. Subalit, hindi maaaring maging walang-hanggan ang kadenang ito ng pinapakilos at nagpapakilos, dahil kung gayon, walang magiging unang tigapagpakilos, at dahil nito, walang ibang tigapagpakilos, sapagkat ang isang bagay na nagpapakilos ay magpapakilos sa sandaling pakilusin ito ng unang tigapagpakilos. Kung gayon, hahantong tayo sa isang unang tigapagpakilos, na walang ibang nagpapakilos, at siya ang Diyos.
Sa ikalawang paraan, ipinapakita ni Santo Tomas de Aquino na sa harap ng mga sanhi at bunga, wala ni isang pagkakataon na nagkaroon ng isang bagay na siyang sapat na sanhi para sa kanyang sarili, dahil kung gayon, mauuna siya sa sarili niya, at hindi ito maaaring mangyari. Paano magiging sanhi ng bagay ang kanyang sarili? Alam natin na ang isang bunga ay may sanhi, at ang sanhing ito ay isang bunga ng iba pang sanhi, kung kaya’t nagiging isa itong mahabang kadena ng sanhi at bunga. Ang mahalagang salita dito ay IBA PANG sanhi. Hindi ang sarili nito.
Mahaba man ang kadenang ito, hindi maaaring wala itong maging hangganan. Ang isang ultimong bunga ay mayroong pumapagitnang sanhi, at ang sanhi (o mga sanhi na ito, sa pagkakatong marami ang mga pumapagitnang sanhi) na ito ay bunga ng iba at pangunahing sanhi. Kung walang-hanggan ang kadena ng sanhi at bunga, nawawala ang pangunahing sanhi, at nawawala ang ultimong bunga, at maging ang mga pumapagitnang sanhi, na sa ating karanasan, ay alam nating hindi totoo. Kung gayon, nararapat isipin na mayroong isang pangunahing sanhi na siyang tinatawag nating Diyos.
Ang ikatlong paraan ay ipinapakita ng posibilidad at nesesidad, at dala ito ng kaalaman na lahat ng bagay na nagmemeron ngayon ay, sa isang pagkakataon, maaaring hindi nagmeron. Lahat ng bagay ay maaaring magmeron o di magmeron. Subalit, imposible na walang-hanggang nagmemeron ang mga bagay na ito, dahil ang isang bagay na maaaring hindi mag-eksistensya, sa isang punto, ay hindi nag-eksistensya. Kung gayon, kung lahat ng bagay ay maaaring hindi mag-eksistensya, may isang punto na wala talagang nag-eeksistensya. Ngayon, kung totoo ito, magpahanggang ngayon ay wala pa ring mag-eeksistensya, dahil ang isang bagay ay maaaring mag-eksistensya lamang sa pamamagitan ng isang bagay na nag-eeksistensya na.
Kung gayon, kung sa isang punto ng panahon ay walang nag-eeksistensya, nangangahulugan na walang maaaring mag-umpisang mag-eksistensya. Ibig sabihin, hanggang ngayon, wala pa ring nag-eeksistensya, at alam nating kahibangang isipin ito. Kung gayon, hindi lahat ng bagay ay pawang posibilidad lamang, kund nararapat isipin na mayroong isang bagay na ang pag-eeksistensya nito ay isang nesesidad at hindi lamang posibilidad. Ngayon, lahat ng nesesaryong bagay ay nagiging nesesaryo dulot ng iba pang nesesaryong bagay, at muli, hindi walang-hanggan ang kadenang ito. Hahantong tayo, kung gayon, sa isang bagay na ang nesesidad nito ay mula mismo sa sarili nito, at hindi mula sa iba pa; sa halip, siya pa ang nagdudulot ng nesesidad sa iba pang mga bagay. Ang bagay na ito ay ang Diyos.
Ang ikaapat na paraan ay ang mga nibel ng kahusayan ng mga bagay. May mga bagay na sumasaklaw sa mga nibel ng kabutihan, o di kaya’y katotohanan, at iba pa. Sa ating pagsabi ng pagkakaroon ng nibel ng kahusayan ng mga bagay, nangangahulugang mayroong pinakamataas at pinakamababang nibel ang mga bagay na ito, na ang isang bagay ay maaaring maging ang pinakamabuti, o ang iba namang bagay ay maaaring maging pinakamasama. Sa mga bagay na pataas ng pataas ng nibel ng init, halimbawa, ang isang bagay na nalalagay sa mas mataas na antas ng init ay mas malapit sa pinakamainit na bagay.
Ngayon, alam natin na ang sukdulang nibel ng isang katangian ay ang siya mismong dahilan ng katangiang ito, na nakikita natin sa halimbawa ng init: ang pinakamainit, apoy, ang siyang nagiging sanhi ng lahat ng mga maiinit na bagay. Kung gayon, may isang bagay na bilang sukdulan ng pagiging, ay sa lahat ng ibang bagay nagdudulot ng kanilang pagiging, ng kanilang kabutihan, at ng iba pang mga nibel ng perpeksyon, at ang bagay na ito ay ang Diyos.
Ang ikalima at huling paraan ay ang kaayusan ng mundo. Nakikita natin na maging ang mga bagay na walang kaalaman ay gumaganap ng papel na sa kanilang pagganap nito ng halos palaging sa parehong pamamaraan, ay nagdudulot rin ng pinakamainam na bunga. Kung gayon, hindi nagkakataon lamang ang kanilang mga pagkilos, kundi ito ay sumusunod sa isang kaayusan. Ngayon, kung anumang bagay na walang kaalaman ay alam nating hindi makakatungo sa isang telos kung hindi ito ginagabayan ng isang bagay na may angking kaalaman at katalinuhan. Kung gayon, may isang marunong na bagay na nag-eeksistensya na kung saan lahat ng bagay sa kalikasan ay nagagabayan sa kanilang telos, at ang bagay na ito ay ang Diyos.
4. Paanong ang tanong tungkol sa katiyakan ay naisasangkot sa tanong ng pananamplataya? Sa harap ng tanong na ito, saan tumatayo sina Kierkegaard, James, Lewis, at Hick?
Sa larangan ng pananampalataya, marami tayong nakikitang mga taong hindi nais maniwala sa Diyos dahil sa kakulangan ng mga katibayan o ebidensya upang mapatunayan ang pag-eeksistensya ng Diyos. Nakikita natin na ang pananampalataya, para sa kanila, ay isang bagay na hindi nila maaaring basta-basta ipagkaloob dahil wala silang mapanghawakan na patunay sa kanilang pananampalataya.
Masasabi nating ang tanong ng katiyakan ay ang tanong na madalas gumagambala sa mga nananampalataya, dahil aminin na natin, wala tayong maipapakita na patunay na sa sobrang katiyakan nito ay walang hindi maniniwala sa pag-eeksistensya ng Diyos. Sa larangan ng obhetibong kaalaman, ang pananampalataya ay hindi natin maaaring bigyan ng katibayan, dahil hindi tayo katulad ng mga siyentipiko ang pag-iisip na kayang gumawa ng iba’t-ibang eksperimento upang patunayan ang kanilang mga hupotesis.
Ang mahalaga kay James ay ang masidhi nating paghahangad, o ang ating pagloloob na maniwala sa Panginoon sa harap ng mga obhetibong katibayan para sa o laban sa Panginoon. Nakikita ni James na ang masidhing paghangad sa isang uri ng katotohanan ang siyang nagpapatotoo sa pagmemeron nito.
Ipinapaliwanag ni James ang mga iba’t-ibang pagpili sa gitna ng dalawang hupotesis, na kanyang tinatawag na opsyon. Ang mga opsyon ay maaaring buhay o patay, sa pagtingin kung may kinalaman ba ito o wala sa atin; ang opsyon ay maaaring pinapataw o maiiwasan, na kung saan tinitingnan kung may kakayahan o wala ba tayong hindi pumili ng opsyon; ang opsyon na mahalaga o di-mahalaga naman ay sumusuri sa kahalagahan ng isang opsyon. Ang isang opsyon na buhay, pinapataw, at mahalaga ay tinatawag nating ganap na totoong opsyon, at para kay James, ang tanong ukol sa ating pananampalataya ay isang ganitong uri ng opsyon.
Ipinakita ni James na ang lahat ng pagpili na ginagawa ng tao ay may kaakibat, sa ayaw man o sa gusto niya, na paghahangad, na hindi sakop ng obhetibidad. Hindi pangangatwiran at lohika ang bumubuo ng ating mga kredo at paniniwala, kundi ang ating pagloloob na maniwala.
Para kay James, ang tanong ng pananampalataya ay buhay dahil sa ang pananampalataya o ang kawalan nito ay may kinalaman sa lahat ng tao. Ang tanong ng pananampalataya ay mahalaga rin dahil sa bigat na kaakibat sa pagtataya para o laban dito. Higit namang masasabi nating ang opsyong ito ay pinapataw: hindi maaaring iwasan ang magpasya, dahil ang paghihintay ng katibayan bago maniwala ay wala na ring pinagkaiba sa hindi paniniwala. Walang pagitnang landas sa tanong ng pananampalataya: walang dahilan para naising umiwas sa pagkakamali sa pamamagitan ng pananatili sa kawalang-pagpapasya. Maaaring wala tayong pagkakataong magkamali sa paghihintay, o wala ba talaga? Paano kung sa ating di-pagpapasya, naunahan tayo ng kamatayan bago makapagpasya, at nalaman nating tama pala ang manampalataya? Kahit hindi man ito, hindi ba iniaalis din natin ang posibilidad na maging tama sa ating pag-iwas sa pagkakamali? Ang ating di-pagpili ay katumbas na rin sa pagpili laban sa pananampalataya dahil pareho silang humahadlang sa posibilidad na makamit natin ang katotohanan sa pagkakataong totoo nga ito.
May mga iba’t-ibang larangan ng pagtatanong, at nakikita ni James na sa larangan ng siyensa, nararapat lamang na maghintay ng patunay bago maniwala sa isang bagay, subalit sa larangan ng moralidad at pananampalataya, hindi na ito kinakailangan, dahil ang batayan na natin ngayon ay hindi ang ating isipan, kundi ang ating puso, na kanyang hiniram mula kay Pascal.
Kung gayon, sa mga katotohanang nakasalalay sa ating personal na pagkilos, ang pananampalatayang nakabatay sa paghahangad at hindi sa pangangatwiran ay isang makatarungan at di-maiiwasang bagay. Kung totoo pala ang pananampalataya kahit na kulang pa ang mga katibayan, nanaisin mo bang hindi tumaya at ipagkait sa sarili ang iyong tanging pagkakataong sumali sa tamang panig, dahil lamang gusto mo munang manigurado?
Para kay Kierkegaard, ang tanging mapanghahawakan lamang natin ay ang ating pananampalataya sa isang Diyos: ang pagturing sa Diyos hindi bilang isang bagay na nangangailangan ng obhetibong katibayan, kundi isang subhetibong pagkilala sa Diyos. Para sa kanya, hindi nagiging tanong ang kung mayroon ang Diyos, dahil ang nararapat itanong ay kung PAANO siya nakikitungo dito. Para kay Kierkegaard, ang obhetibidad ay hindi ang daan upang malaman ang katotohanan, kundi ang subhetibidad.
Nakikita niya na may isang baluktot na pag-iisip sa paghahanap ng obhetibong batayan para sa pananampalataya ng isang tao. Unang-una, wala itong maidudulot sa isang nais manampalataya: makahanap man siya o hindi ng ebidensya, talaga bang mababago na lamang ang pananampalataya niya o ng iba pa? Hindi rin. Kung naniniwala na ang isang tao at nananampalataya, ang kanyang walang-hanggang paghahangad (infinite passion) ay mas nakatuon sa pakikipag-ugnayan sa Diyos at hindi sa paghahanap ng ebidensya sa kanyang eksistensya. Kung hindi naman siya naniniwala, wala namang maidudulot ang ebidensyang ito dahil kayang-kaya lamang niya itong iwaksi sa kanyang isipan bilang mga bagay na walang katotohanan.
Sa isa pang banda, nakakasagabal pa ang obhetibidad na ito dahil nawawala ang nararapat na pagpapahalaga sa kanyang mahalagang tungkuling yumabong sa kanyang pananampalataya. Hindi lamang nakakataas sa pangangatwiran para kay Kierkegaard ang pananampalataya: sumasalungat mismo ang pananampalataya sa pangangatwiran. Ang pananampalataya at hindi pangangatwiran, para kay Kierkegaard, ang pinakadakilang bagay na maaring matutunan ng isang tao, dahil kailangan ito upang lubusang mapalalim ang pagkakaganap ng isang tao.
Nakikita ni Kierkegaard na ang di-kasiguraduhan ang kakampi ng pananampalataya, samantalang ang kasiguraduhan naman ang kalaban nito. Kapag nanghihina na ang pananampalataya ng isang tao, nakikitang bumabaling na siya sa obhetibong patunay upang makuha ang paggalang ng mga di-nananampalataya. Sa kanyang pagturing sa pananampalataya sa isang obhetibong paraan, nawawala ang kanyang kakayahang makitungo sa kanyang pananampalataya na mayroong paghahangad, lalo na ang walang-hanggang o masidhing paghahangad. Sa harap nito, na nagiging limitado na ang kanyang pinakikitunguhan, kung manatili ang kanyang walang-hangga’t masidhing paghahangad, nalululong na siya sa panatisismo.
Dahil ang kilos ng subhetibidad ay paloob, at dahil ang bunga ng pananampalataya ay nagmumula sa loob, nararapat nating isipin na ang subhetibidad nga mismo ang katotohanan, dahil ang paghahangad ay ang pinakamataas na antas ng pag-eeksistensya ng isang temporal na tao. Kahit na mayroon ka pang obhetibong patunay na ang iyong ama ay iyong ama talaga, kung hindi mo siya itinuturing na ama, mas higit pang nagiging ama ang isang ama ng ampon na itinuturing ng kanyang ampon na anak bilang tunay na ama, KAHIT PA magkaroon siya ng obhetibong patunay na hindi niya talaga siya ama.
Naniniwala naman si Lewis na ang karanasan ng relihiyon mismo ang siyang nagpapatunay sa kanyang sarili. Para sa kanya, ang pagdududa dito ay isang kawalan ng tiwala o di kaya’y isang kakulangan sa pag-uukol ng pansin sa relihiyon. Nasabi niya ito dahil ang nibel na ng usapin ni Lewis ay hindi na dahil mayroong Diyos, kundi dahil ang Diyos NA ITO ay nagmemeron. Pinag-uusapan na dito ang kadakilaan ng pananampalataya ng hindi paghahanap ng katumbas na katibayan bago pa ipagkaloob ang pananampalatayang ito.
Gumamit si Lewis ng isang analohiya upang ipakita ang pagkilos na ito: alam natin na ang pagkakaibigan, at ang ating pagtitiwala sa isang kaibigan, ay hindi basta-basta dulot lamang ng paghahanap ng katibayan na katiwa-tiwala nga ang isang kaibigan. Nagiging isang masamang bagay para sa atin kung magduda tayo sa isang kaibigan natin na tila baga’y wala talaga tayong tiwala sa kanya. Sa paglapat ng analohiyang ito sa Diyos, nakikita nating gusto ni Lewis linangin ang pag-iisip na dahil ang Diyos ay higit pa sa sinumang kaibigan, sa Kanyang kalubusan, hindi ba lalong nararapat tayong magtiwala sa Kanya?
Kung ang buhay ng tao ay siyang inaayos ng isang mabuting Diyos na nakakaalam ng ating mga tunay na pangangailangan at sa kadahilanang ito, nahihigitan pa ang ating ipinagpapalagay na ating mga pangangailangan, kailangang asahan natin bago pa man ang lahat na ang Kanyang mga pagkilos, maging MISTULANG taliwas man siya sa ating kapakanan, ay talagang makabubuti sa atin na pagtiwalaan pa rin Siya sa halip nito.
Kapag hiningi ang tiwala natin, maaaring ibigay natin ito, o hindi natin ibigay ito. Walang saysay ang paghingi ng katibayan bago ipagkaloob ang katibayan dahil hindi na ito tiwala, kundi paniniguro. Sa harap ng ganitong paninindigan, ang pananampalataya natin ay nararapat ring hindi humingi ng katibayan, dahil mananampalataya tayo o hindi, at hindi dapat ang katibayan ang maging batayan ng pananampalatayang ito.
Kung wala tayong maaaring maituring na kaibigan na naniniwala sa ating mabubuting hangarin matapos lamang itong mapatunayan, kung wala tayong maaaring maituring na kaibigan na hindi kaaagarang tumatanggap ng katibayan laban sa ating mabuting hangarin, masasabi ba nating kahibangan ito? Hindi! Ito ay isang dakilang katangian ng tao: ang pagtitiwala na ipinagkakaloob ay hindi isang pagkakamaling lohikal. Ang pagiging dudero o suspityoso naman ng isang tao ang siyang tinutuligsa ng karamihan, at hindi siya pinupuri sa kanyang paninigurado.
Ganoon din dapat ang turing natin sa Diyos, para kay Lewis.
Bilang isang pluralista naman, naniniwala si Hick na ang katiyakan ay hindi isang kasangkapan ng pananampalataya, dahil sa harap ng maraming iba’t-ibang relihiyon na may kani-kanilang butil ng katotohanan, wala talagang ganap na katiyakan sa pananampalataya. Bilang mga limitadong tao, tila mga bulag tayo na sinusubukang kilalanin ang isang dambuhalang elepante, at ang ating mga limitadong perspektiba ay nagbibigay sa atin ng iba’t-ibang mga ideya ukol sa iisang elepante, na hindi ganap na mali, subalit hindi rin naman ganap na tama, dahil hindi nito nasasaklaw ang kabuuan ng elepante.
Sa ganitong pag-iisip, ang pananampalataya ay nararapat na bukas at hindi umaasa sa obhetibong kaalaman. Magkakaroon at magkakaroon ng iba’t-ibang mga perspektiba ang bawat relihiyon, subalit hindi nangangahulugan na mayroong tama at mayroong mali sa kanilang lahat. Ang ipinapahiwatig lamang nito ay mas nararapat na magpatuloy sa pananampalataya dahil sa pagkakasagap ng pananampalataya natin ng mga butil ng katotohanan, kahit na hindi pa ito ang kabuuan ng katotohanan, na hinding-hindi rin naman maaaring makamit ng mga limitadong tao.
Sa isang historikal na pagtingin, hindi isang pagmamatigas ng isang ilusyon ang nangyayari sa pag-iral ng relihiyon sa iba’t-ibang mga naging, nagiging, at magiging anyo nito, kundi isang temporal na pagpapamalas ng banal ng Kanyang sarili sa sangkatauhan. Sa ganitong pagtingin, nakikita natin ang kawalang-saysay ng katiyakan: wala talagang katiyakan ang pananampalataya dahil ito ay patuloy na nag-iiba, nagbabago, at umiiral. Subalit, kahit na ganito ang katayuan, hind ito nangangahulugang hindi tayo dapat manampalataya, dahil ang katiyakan, para kay Hick rin, ay wala namang halaga sa tanong ng pananampalataya, dahil ang katiyakan ay nasa Diyos mismo lamang, at dahil mga tao lamang tayo, ang ating pananampalataya na walang ganap na katiyakan ang tangi nating kasangkapan upang lalong mapalapit sa Diyos.
5. Sa usapin ng pananampalataya, bakit lumilitaw ang problema ng kasamaan? Kanino ka igit na sumasang-ayon sa usapin ng kasamaan- kay Hume, Leibniz, o Hick? Bakit?
Sa larangan ng pananampalataya sa isang Diyos na lubos ang kapangyarihan at kabutihan, hindi maiwasang itanong kung bakit mayroong kasamaan. Kung talagang mayroong Diyos na mabuti at lubos ang kapangyarihan, bakit Niya hinahayaan ang pagkakaroon ng kasamaan? Hindi ba dapat ay dahil lubos ang kabutihan Niya, wala siyang dapat pahintulutang kasamaan? Mainam itong tanong sapagkat sa karanasan natin sa pang-araw-araw, laganap ang nababatid nating kasamaan, at nadadala tayong itanong kung bakit ito pinahihintulutan ng Panginoon.
Para kay Hume, iniisip niyang hindi madaling isipin ang pag-eeksistensya ng Diyos kung maraming kasamaan sa mundo. Hindi naman nangangailangang timbangin ang dami ng kasamaan sa mundo laban sa dami ng kabutihan sa mundo upang kanyang pagdudahan ang pag-eeksistensya ng Diyos sapagkat kung may isang bagay na walang-hanggang nag-eeksistensya, lohikal na isiping ang kabaligtaran nito ay hindi maaaring mag-eksistensya. Sa madaling salita, naniniwala si Hume na kung ang Diyos ay walang-hanggang kabutihan, nangangahulugang dahil sa pamamagitan ng kanyang walang-hanggang kapangyarihan, tuluyang mawawala ang kasamaan. Alam natin na sa mga ibang halimbawa, ganoon din naman: kung ang isang bagay ay walang-hanggan ang lamig, walang-wala ang lamig kung ganoon.
Para kay Hume, dahil mayroon pa ring kasamaan sa mundo, nangangahulugang kaduda-duda ang pag-eeksistensya ng Diyos. Malinaw para kay Hume na dahil may kasamaan pa rin, hindi maaaring magkaroon ng isang nilalang ng ubod ng kabutihan at ubod ng kapangyarihan, sapagkat kung ganoon, dapat ay wala ang kanyang katunggali: kasamaan. Napakariin ng argumentasyon ni Hume, at mahirap itanggi, subalit may mga bagay na nararapat na wastuhin sa kanyang mga punto.
Dito pumapasok si Leibniz. Para naman kay Leibniz, hindi problema ang pag-eeksistensya ng Diyos at ang pagkakaroon ng kasamaan ng sabay sapagkat naniniwala si Leibniz na hindi naman ang pinakamabuti ay ang isang mundong walang kasamaan. Naniniwala si Leibniz sa pagkakaroon ng kasamaan na nagdudulot ng higit na kabutihan, at nakikita nating dito niya gustong ipakita na ang Diyos ay pumili pa rin ng pinakamainam na kondisyon para sa mundo sa pagkakaroon ng kasamaan sa mundo. Nakikita dito ang problema ng kalayaan na tila’y iwinawalang-bahala ni Hume sa kanyang argumento, na parang ang Diyos ay nararapat na alisin ang kalayaan ng lahat ng tao, kung kaya’t wala siyang pahihintulutang kasamaan.
Malinaw ang pagkontra ni Leibniz kay Hume sa puntong ito dahil sa napatunayan niyang hindi naman kinakailangan ang mawala ang kasamaan sa buong mundo upang maging pinakamainam na mundo ito. Ipinapakita ni Hume na kung may mas higit na kabutihang maidudulot ang pagkakaroon ng kasamaan, mas mainam ito kaysa sa hindi pahintulutan ang kasamaang ito at alisin ang kalayaan ng tao.
Sumasang-ayon man ako sa mga punto ni Leibniz ukol sa pagkakaroon ng Diyos sa harap ng laganap na kasamaan, hindi naman nag-aalok ng tugon sa problema ng kasamaan si Leibniz, bagkus, tinatangka niya lamang wastuhin ang ilang mga maling argumento ukol sa problema ng kasamaan. Tama man ang mga argumento ni Leibniz upang ipakita ang posibilidad ng pagkakaroon ng Diyos kahit na laganap ang kasamaan sa mundo, malaking-malaki pa rin ang suliraning kinahaharap sapagkat wala pa rin tayong nakikitang paraan upang lubusang unawain ang problema ng kasamaan at lampasan ang mga pawang argumentong panlohikal na ginagamit ni Leibniz. Kung gayon, nararapat tayong tumingin kay Hick upang makita ang tamang tugon: na sa halip na tingnan ang nakaraan, kailangang bumaling sa hinaharap upang maaninagan ang misteryo ng kasamaan. Kailangang bumaling sa hinaharap, at ito’y magagawa ng pananampalataya lamang.
Alam nating laganap ang kasamaan sa mundo sa kasalukuyan. May mga taong katulad ni Hume na nangangahas itanong at pagdudahan ang pag-eeksistensya ng isang mabuting Diyos sa harap ng ganitong kasamaan. Bilang tugon, naniniwala si Hick na mas mahalagang tumingin sa hinaharap at hindi sa nakaraan upang maunawaan ang misteryo ng kasamaan. Paano niya ito nasabi? Sa ating pag-uunawa, alam nating nilikha tayon ng Diyos sa kanyang imahe at wangis. Para kay Hick, ang pagiging kawangis natin sa Diyos ay isang paglalakbay na kailangang tahakin. Hindi pa tapos ang paglilikha sa atin ng Diyos dahil kailangan pa nating gawin ang ating tungjulin upang mabuo ang ating diwa.
Mayroong dalawang nibel ang ating eksistensya: ang Bios, o pisikal na buhay, at ang Zoe, ang antas ng eternal. Ang mainam sa atin ay tumahak mula sa Bios patungong Zoe, at hindi ang Diyos lamang ang gagawa nito para sa atin. Hangga’t nabubuhay tayo, nararapat isipin na hindi pa tapos ang paglalakbay na ito, at kung gayon, mas umaasa tayo sa hinaharap. Sa ating pagtingin sa hinaharap, nawawala ang kawalan ng pag-asang idinudulot ng pagtingin sa nakaraan. Ang misteryo ng kasamaan ay hindi malulutas sa pagninilay sa nakaraan sapagkat ang nakaraan ay isang bahagi lamang ng ating proseso upang mabuo ang pagkatao.
Hindi tayo maaaring bumaling sa hinaharap na walang kaakibat na pananampalataya. Ang hinaharap ay walang katiyakan, at nararapat nating isipin na kailangan natin ng kaagapay sa ating paglalakbay sa ‘di pa tiyak. Ang Diyos, bilang walang-hanggan, ay mainam nating pagbalingan ng ating pananampalataya dahil sa kakayahan Niyang maging gabay sa atin. Alam nating hindi tayo perpekto, subalit may huwaran tayo sa Diyos na siyang nagiging layunin o telos natin sa ating paglalakbay patungo sa antas ng Zoe. Marahil, isipin nating may maaaring maging angkop na tugon sa suliranin ng kasamaan, at malinaw na makikita ito sa hinaharap lamang. Kung wala tayong pananampalataya, hindi tayo makakabaling sa hinaharap sapagkat bilang mga limitadong tao lamang, hindi natin nakikita ang kabuuan ng Plano ng Diyos, na ang mga bagay na sa tingin natin ay masama ay makakapagdulot pala ng higit na kabutihan. Ang pinakaposibleng magandang mundo ay hindi isang hedonistang mundo kundi isang mundo kung saan Malaya ang taong tahakin ang landas sa kanyang katuparan. Kung gayon, bakit pa tayo titingin sa nakaraan, na isa lamang bahagi ng paglalakbay na iyon? Hindi ba’t mas mainam na tumingin sa hinaharap dahil doon ang ating pag-asang baguhin ang kasalukuyan upang maabot ang telos ng pananampalataya? Ang tao ay tao na; ngunit sa pagbaling niya sa hinaharap, sa tulong ng Diyos, ay nagpapakatao pa rin.
6. Anong mga tanong ang lumilitaw sa harap ng pluralidad ng mga pananampalataya? Ano ang mga sinasabi nina Hick at Plantinga tungkol dito?
Malaking talakayin ang pluralidad sapagkat ito ay isang malaking pagbabago ng pagtingin sa mga iba’t-ibang relihiyong nakikita natin. Itinatanong nito kung talagang sa iisang relihiyon lamang namamalagi ang katotohanan, o maaari bang ang lahat ng iba’t-ibang relihiyon ay may nasasagap na mga butil ng katotohanan, kung kaya’t nararapat na manatiling bukas ang tao sa mga iba’t-ibang relihiyon na ito.
Si Hick, bilang isang pluralista, ay naniniwalang ang mga relihiyon ay may kani-kanilang butil ng katotohanan kung kaya’t nararapat isipin, para sa kanya na ang pagiging bukas sa mga katotohanang ito ang siyang makakatulong sa ating mapayabong at mapatindi ang ating pananampalataya. Nauunawaan niya ang pagpapamalas ng Panginoon sa iba’t-ibang tao sa iba’t-ibang lugar at iba’t-ibang panahon. Naunawaan din niya ang pagiging limitado ng perspektiba ng tao sa harap ng isang walang-hangganang Diyos, kung kaya’t hindi maiiwasang maging limitado din ang kani-kanilang pagkakasagap ng konsepto ng isang Panginoon.
Gumamit si Hick ng isang analohiya upang mapalinaw ang kanyang punto. Inihalintulad niya ang mga tao sa mga taong bulag, at ang konsepto ng Panginoon sa isang dambuhalang elepante. Ang isa ay nakahawak sa ilong ng elepante at naniwalang ito ay isang malaking ahas. Ang isa naming bulag ay nakahawak sa isang hita ng elepante at tinagurian itong isang buhay na poste. Ang ikatlong bulag ay humawak sa sungay ng elepante at naniwalang isa itong patalim. At nagpatuluy-tuloy pa ang mga limitadong haka-haka, at ang mga bulag ay nag-away-away dahil iba-iba ang naging perspektiba nila sa parehong bagay. Naniniwala ang bawat bulag na siya lamang ang tama at mali ang iba, subalit lingid sa kaalaman nila, lahat sila ay mayroong pagkakatama, ngunit dahil hindi nila nasagap ang kabuuan ng elepante bilang isang elepante, hindi ganap ang kanilang pagkakatama.
Kung ihahalintulad natin ito sa pagkakaunawa ng tao sa Panginoon, nakikita nating ang ultimong banal na katotohanan ng Panginoon ay walang-hangganan, at hindi ito maaaring matanto ng lubusan ng isipan ng tao. Bilang mga limitadong tao, ang napagtatanto lamang niya ukol sa Diyos ay ang mga bagay na maaaring maipamalas sa kanya sa kanyang sosyolohikal, historikal, maaaring ekonomikal, at heograpikal na katayuan. Sa harap ng ganitong pag-uunawa, naniniwala si Hick na hindi tamang tagurian natin ng kaagaran ang mga relihiyong iba sa atin bilang mali at di-makatotohanan sapagkat sa katayuan nila ng magpamalas ang Panginoon sa kanilang pananampalataya, iyon ang nakayanan nilang mapagtanto ukol sa Panginoon, at hindi naman iyon masama kung talagang iba o minsan pa’y tumataliwas ang kanilang napagtanto sa ating naunawaan ukol sa sarili nating pananampalataya.
Ang isang pluralistang mundo ay magiging isang mundo kung saan bukas ang mga iba’t-ibang pananampalataya sa isa’t-isa, kung saan ang mga bagay kung saan sila’y nagkakatugma ay nagiging mga punto ng usapin, at unti-unting nakakaimpluwensya ang mga relihiyon sa isa’t-isa. Lampas pa sa ultimong pagsasanib ng iba’t-ibang relihiyon, na pawang ideyal lamang, mas mainam ang isang kakaibang eskatolohikal na pagkakaisa ng mga relihiyon bilang mga relihiyong nagiging ganap at nalalampasan- ganap sa pagiging totoo, nalalampasan dahil hindi pa ito ang kabuuan ng katotohanan. Dahil ang relihiyon ang siyang umaakay sa atin patungo sa kabuuan ng katoohanan, kapag nakarating na tayo sa kabuuang ito, hindi na natin kailangan ng kaagapay, kung kaya’t sa buhay na walang-hanggan, wala ng lugar para sa pananampalataya.
Si Alvin Plantinga naman ay tahasang tumataliwas kay Hick sa pagiging bukas sa iba’t-ibang relihiyon, subalit ginagamit lamang niya ang punto ng pagtatanggol sa mga itinuturong kamalian ng mga eksklusibista, at hindi niya lubos na ibinigay ang mga kabutihang naidudulot ng pagiging eksklusibista.
Unang-una, naniniwala si Plantinga na hindi makatarungang ibintang sa isang eksklusibista na siya ay mayroong moral na pagkakamali sapagkat maging ang pluralista daw, kung gayon, ay may pagkakamali din. Naniniwala siya na ang pagsabi na arogante ang isang eksklusibista sa kanyang pananatiling sarado sa ibang relihiyon kahit na nakita niya ang mga nais isaad ng mga ito ay mali. Ayon kay Plantinga, kung siya ay naniniwala sa isang pananampalataya at may makatalaban siyang hindi handang tumalima sa kanyang mga sinasabi, maaari niyang gawin ang isa sa tatlong bagay: (1) manatili sa kanyang pananampalataya; (2) bitawan ang kanyang pananampalataya; o (3) maging isang pluralista, na sa kanyang tingin ay ang pagsasabing mali ang lahat ng relihiyon, subalit may kani-kanilang butil ng katotohanan.
Dito nagmumula ang punto ni Plantinga: kung arogante ang eksklusibista sa pagsabing ang relihiyon niya lamang ang tama, nangangahulugang arogante rin ang pluralista sa pagsabing ang landas ng pagiging bukas lamang ang tama. Para kay Plantinga, sa ganitong pagtingin, pare-pareho lamang ang pagka-arogante ng tao kung magiging tama ang bintang sa isang eksklusibista. Walang takas ang pluralista sa ganitong lohika, sa unang tingin, subalit wala nga ba talaga?
Ang hindi nauunawaan ni Plantinga ay ang katotohanang ang lente ng isang eksklusibista ay ibang-iba sa lente ng isang pluralista. Mas bumababad ang eksklusibista sa nilalaman ng bawat relihiyon, at ang pagtingin kung tama o mali ang lahat ng ito. Mas kumikiling naman ang pluralista sa prinsipyo ng pagiging bukas sa mga katotohanan ng iba’t-ibang relihiyon. Hindi ito pagiging arogante sapagkat hindi naman pareho ang kanilang lenteng ginagamit, at sa lente ng pluralista, wala namang lugar para sa pagiging arogante, sapagkat ito ay pawang pagtanggap sa isang prinsipyo, at hindi isang pagsuri ng mga nilalaman ng bawat relihiyon.
Maaaring tumitindi ang pananampalataya ng isang eksklusibista sa kaniyang sariling relihiyon, subalit sa pananatiling sarado sa mga nasasaad na katotohanan ng ibang mga pananampalataya, nananatiling higit na limitado ang kakayahan niyang tumahak patungo sa ganap na pag-uunawa sa kabuuan ng katoohanan ng Diyos.
7. Paano inuunawa ni Tillich ang pananampalataya? Ano ang kahulugan niya nang sabihin niyang “ang bagay na siyang pinakahuhulugan ng akto ng pananampalataya ay hindi maaaring masagap sa ibang paraan maliban sa mismong akto ng pananampalataya”?
Naniniwala si Tillich na ang pananampalataya ang ultimong pinagkakaabalahan. Marahil, may mga taong ginagawang ultimong pinagkakaabalahan ang mga ibang bagay, subalit sa pagtalakay muna kung ano ba talaga ang ultimong alalahanin, makikita natin kung bakit ang pananampalataya ang pinakamainam na maging ultimong alalahanin ng tao.
Ang isang ultimong alalahanin ay humihingi mula sa tao. Hindi ito humihingi lamang ng kanyang oras, o ang kanyang pagpupunyagi, kundi hinihingi nito ang kabuuan ng kanyang pagkatao. Maaaring maging ultimong alalahanin ng tao, halimbawa, ay salapi. Hinihingi ng tawag ng salapi ang kabuuan ng tao, at marahil maitanong, bakit niya naman ibibigay ang kabuuan ng kanyang pagkatao sa kanyang ultimong alalahanin? Kasabay ng isang ultimong alalahanin ay isang pangako. Nakakapaloob sa pangakong ito ang nagiging motibasyon ng isang tao na ibigay ang kanyang kabuuan para sa kanyang ultimong pinagkakaabalahan, at ang banta na hindi niya ito makamit sa hindi pagbibigay ng kanyang kabuuan ang higit pang nakakapagpatindi ng kanyang motibasyon.
Ang pinagkaiba ng pananampalataya sa ibang maaaring maging ultimong alalahanin ay ang kaakibat nitong walang-hanggang kalikasan. Salapi, kapangyarihan, katanyagan, o iba pa: lahat ng ito ay may hangganan. Sa pananampalataya, na siyang nangangako ng walang-hanggan, nakikita natin ang napakalaking halaga ng pananampalataya. Dahil ang pananampalataya ay ganito kahalaga, nangangahulugang isang naka-sentrong pagkilos ang pananampalataya. Ang pananampalataya bilang ultimong pinagkakaabalahan ay isang pagkilos ng buong pagkatao. Higit pa rito, ang pananampalataya ay hindi lamang ang suma total ng mga bunga ng mga baha-bahagi ng pagkatao. Lumalampas ang pananampalataya sa lahat ng mga ito, maging sa kabuuan ng lahat ng mga ito, at ang pananampalataya mismo ay may sariling naidudulot sa bawat aspeto ng pagkatao.
Ang pananampalataya bilang isang naka-sentrong pagkilos ay ekstatiko: lumalabas ang tao sa kanyang sarili, ngunit hindi siya tumitigil sa pagiging kanyang sarili. Lahat ng kanyang mga aspeto ay nagsasanib sa isang personal na sentro.
Bilang ultimong alalahanin, ang pananampalataya ay nararapat na hindi kondisyonal. Diyan naiiba ang pananampalataya sa ibang mga maaring maging alalahanin, sapagkat ang salapi, o kapangyarihan, o anupaman, ay kondisyonal. Dahil ang pananampalataya ay walang-hanggan, ito ay hindi kondisyonal, sapagkat sumasagap ito sa lahat ng mga tao. Marahil, ang isang taong nag-iisa sa isang isla ay hindi nasasagap ng pangangailangan ng salapi o katanyagan. Kung gayon, pananampalataya lamang ang walang inililiban. Ang alalahaning walang kondisyon, na siyang pananampalataya, ay ang alalahanin ukol sa walang kondisyoon. Ang walang-hanggang paghahangad, na siya ring pananampalataya, ay ang paghahangad sa walang-hanggan. Mula sa isang subhetibong pagpapahalaga sa pananampalataya bilang isang naka-sentrong pagkilos ng pagkatao, napupunta tayo sa obhetibong kahulugan ng pananampalataya: ang telos kumbaga ng pananampalataya.
Lahat ng ibang alalahanin ay may kani-kaniyang telos, subalit hindi naman ito talaga ang pinaka-telos. Ang salapi ay mayroon pang bibilhin. Ang kapangyarihan ay mayroon pang sisindakin. Ang pagkapanalo ng UAAP basketball ay isang paghahangad sa mga bonus ng mga gurong lubos ang pagkakagalak sa pagkapanalo ng Ateneo. Maging ang mga iba pang hangarin lampas sa unang “telos” ay may kani-kanila pa ring hangarin: karangyaan sa una, seguridad sa ikalawa, at mas matataas na grado sa ikatlo. At hindi pa tumitigil doon! Ang telos ng pananampalataya naman, ang Diyos, ay wala ng iba pang hangarin lampas dito. Bilang ultimo, walang kondisyon, walang hanggan, at absoluto, ang kaibahan ng subhetibo sa obhetibo ay nawawala. Wala ng ibang bagay ang may ganitong katangian, kung kaya’t ang totoong pagka-ultimo ay nasa pananampalataya at sa pananampalataya lamang.
Iyan ang pinagkaiba ng totoo at idolatriyang pananampalataya: na walang hangganan ang una, habang mayroon ang ikalawa, na nagdudulot ng eksistensyal na pagka-dismaya sa isang may-hangganang tinangkang ituring na walang-hangganan.
Sa kadahilanang ito, wala na ngang iba pang maaaring makasagap ng pinakakahulugan ng pananampalataya, na ang Diyos, maliban sa akto mismo ng pananampalataya. Kung ating iisipin, sa larangan ng mga senyas at simbolo, ang simbolo ng Diyos ay ang Diyos lamang, at wala ng iba pang bagay ang may ganitong katangian. Sa harap ng kaalamang ito, ang pananampalataya, dahil ito ay gumagabay sa atin sa walang-hanggan, ang katangi-tanging paraan upang ating masagap ang pinakakahulugan ng walang-hanggan. Hindi natin matatagpuan ang walang-hanggan saan pa man, sapagkat gaya nga ng unang nasaad, ang pagtingin sa isang bagay na may hangganan bilang walang hangganan ay magdudulot lamang ng eksistensyal na pagka-dismaya.
Para kay Tillich, ang pananampalataya bilang ultimong alalahanin ay siyang alalahanin tungkol sa ultimo. Ang paggabay ng pananampalataya sa atin patungo sa Diyos ang siyang paraan upang ating masagap ang Diyos bilang subheto at obheto, na siyang maaaring makamit lamang sa pamamagitan ng pananampalataya at wala ng iba.
8. Inuunawa ni Meister Eckhart ang kalayaan sa isang radikal na paraan. Tinatawag niya itong Gelassenheit, o mapagpalayang pagpapaubaya. Ano ang kahulugan nito? At ano ang kinalaman nito sa ating pakikiugnay sa Diyos?
May kasabihan si Meister Eckhart na “Panginoon, iwaksi mo sa akin ang Panginoon.” Dito niya isinasaad ang kanyang matinding mithiin: na maging parang isang birhen, matapos noon ay maging mabunga. Sa pagiging isang birhen, nagiging konsepto ni Meister Eckhart ang pag-aalis ng mga iba’t-ibang imahe ukol sa mga bagay upang hindi malito sa mga iba’t-ibang naisasaad ng mga imaheng ito ukol sa mga bagay. Kung gayon, ang unang hakbang ay ang tinatawag na paghihiwalay, o sa Aleman, Abgeschiedenheit. Ang ikatlong hakbang naman, ang pamumunga, ay hindi na hawak ng tao sapagkat ang Panginoon lamang ang makakapagpabunga ng hinasik o itinanim ng tao, kung kaya’t nararapat na hindi ito pag-usapan gaano, sapagkat mas mainam talakayin ang bagay na ating maaaring pangahawakan, at iyan ang mapagpalayang pagpapaubaya, o Gelassenheit.
Ang Gelassenheit ay hindi isang pagsasawalang-bahala, na halimbawa’y mayroong ninanakawan na kaharap natin, sasabihin lang natin, “Ah, Gelassenheit. Hayaan ko na lang itong nakawang nagaganap sa aking harapan.” Sa halip, ang Gelassenheit ay hindi pasibo kundi aktibo: isa itong pagpapalaya ng isang bagay upang mapaubayahan itong maging kung ano talaga ito. Kung gayon, ang Gelassenheit ay ang paggamot sa pakpak ng isang ibon upang makalipad ito muli, at hindi ang pagpapabayang manatili itong sugatan at hindi makalipad. Ang Gelassenheit bilang isang konsepto ng mapagpalayang pagpapaubaya ay mayroong matinding pagtawag ng aktibong pagkilos para sa atin. Ang pagkilos natin ay nararapat na mapagpalaya, hindi lamang “mula sa”, kundi maging “para sa”. Hindi lamang malaya ang nabanggit na ibon “mula” sa mga sugat nito, ngunit malaya na rin ito “para sa” paglibad, na siyang kalikasan nito.
Sa ating pagturing sa mga bagay ng ganito, nagkakaroon ng panibagong pakikitungo sa mga bagay, at pumapagitna rin ito: hindi nito inaalis ang halaga ng bagay, subalit hindi rin nito binibigyan ang mga bagay ng lubos na halaga. Dahil sa panibagong pakikitungo sa mga bagay, naiiba ang ating pagtingin sa mundo, at kung tama ang ating pagtingin sa ating mapagpalayang pagpapaubaya sa mga bagay sa mundo, mas makakayanan nating maunawaan ang kalikasan ng Panginoon mismo.
Sa dami ng mga napag-aralan nating mga konsepto ukol sa Panginoon sa nagdaang semestre, mula sa pagiging lubos ang kapangyarihan, sa pag-eeksistensya o sa di-pageeksistensya, hanggang sa pagiging mapagmahal o mapaghiganti ng Panginoon, marahil ay pawang kaguluhan na lamang ang ating pagkakaunawa sa Panginoon. Nararapat nating isipin na ang ating pagturing sa mga bagay na ating nababatid ay malamang na magsasaad kung paano natin maituturing ang Panginoon, na hindi natin maaaring mabatid. Makakahadlang sa ating mainam o optimal na pakikitungo sa Diyos ang maling pakikitungo sa ibang mga bagay, na halimbawa’y mas nagiging mahalaga pa sa ating buhay ang bago nating kotse. Sa ating maling pakikitungo sa mga bagay, sa lubos na pagpapahalaga, o sa lubos na pagpapawalang-halaga, nasisira ang ating pakikitungo sa Diyos, na marahil hindi natin maibigay ang tamang pagturing sa Kanya, bagkus mga baluktot na mga konsepto lamang ang ating naiisip tungkol sa Kanya.
Maging ang Diyos ay nararapat ding isama sa Gelassenheit. Sa ating pakikitungo sa ibang mga bagay, na hinahayaan natin ang isang bagay na maging kung ano talaga ito, na walang pagkiling sa ating mga ninanais, o mga eksperimento, mas nararapat na hayaan ng tao na ang Diyos ay maging Diyos. Hindi siya isang vending machine na kung saan kung ipagdasal ng Ateneo ng mas maraming beses na manalo ang Blue Eagles, wala nang magagawa ang La Salle para manalo. Hindi natin maaaring sindakin ang Diyos na tila mapipilit natin Siyang ibigay ang ating ninanais sa pagbabantang hindi na tayo maniniwala sa Kanya kung hindi niya tutugunan ang ating panalangin.
Kung gayon, ang Gelassenheit ay isang malayang pagpapaubaya para sa atin, kung saan gagawin nating tama ang ating pakikitungo sa mga iba’t-ibang bagay, na nagkakaloob tayo ng ankop na nibel ng pagpapahalaga sa mga bagay, walang kulang o labis. Sa Panginoon naman ay nararapat ang lubos na pagpapahalaga, subalit nararapat ring hayaan natin ang Diyos na maging Diyos, na wala tayong ipinapataw na mga absurdong konsepto sa Kanya, at sa ating mapagpalayang pagpapaubaya sa Diyos na maging Diyos, higit pang mapapalalim ang ating pakikipag-ugnayan sa Kanya.
Friday, October 03, 2003
I was supposed to say something pretty pertinent about the meeting with Sach last Tuesday, but I guess I'll leave it for now. I really forgot, and to think it was fairly important, to my recollection. Whatever it was.
Anyways...
.:The ADMU-DLSU Rivalry?:.
Seriously, what rivalry? If you're talking about a genuine rivalry of one-upmanship, then by jove, that kind of a rivalry was over about a decade or so ago. All we currently have at this point is media hype of a celebrated rivalry that no longer exists.
Let's face it: people nowadays don't feel the same kind of passion that the other students a decade or two ago felt that led them to frequent fights and even untimely deaths over UAAP games. Now, that is obviously a good thing, as far as peace and order would be concerned. Nowadays, any "rivalry" that may exist is nothing more than a media ploy for ratings and ticket sales. This media coverage they bombard ADMU and DLSU with in turn exacerbates the tension among the people of these two universities to the point of what may seem to be an actual rivalry.
But then, if this is all media hype, can we really ascertain a rivalry? Obviously not. Playing up isolated incidents between Ateneans and Lasallites does not really prove anything. Fact of the matter is, if media gave just about as much emphasis to Adamson and National University, they can create a "rivalry" between these two universities as well! That's the way it is at present, and believe me: if the media lets up on playing the ADMU-DLSU rivalry card, the issue will die a quiet death.
I'm not undermining any school spirit as far as I'm concerned. What I'm trying to impress upon you here is the fact that people have become more open-minded and more pluralistic in their worldviews. This is not to say that one's priorities become watered down and aimless. Rather, this points us to the conclusion that people are level-headed, given the signs of the times. There's no point in holding on to a purely fabricated rivalry between two universities if you're not worried about ratings or ticket sales, as far as I can see. Having ample school spirit doesn't mean you have to disrespect the sentiments of somebody else.
The ADMU-DLSU rivalry is out of hand only because isolated cases and individuals tend to fan the flames. I'm giving the students of both universities more credit than that and believe they are intelligent enough to know that this is really the case.
Believe in whom, what, and where you wish to believe. I, for one, am still a true Bosconian at heart...
Oh, it's true, jabroni. It's true.
.:Radio 1 Again:.
I went training today for a couple of hours, and I'm glad I'm getting the hang of handling the console and all. Nonetheless, Delle was teaching me a few new tricks to incorporate next time I handle the console, and she was already putting me in the DJ's chair while she and Chico were mostly on the other side of the booth. Ergo, I was virtually on my own.
I managed to acquit myself decently, although a couple of gaffs here and there took place because I was rather used to how Chico and I did the show most of the time. There were times the songs didn't play on time, and the like, but Chico and Delle have been very supportive, and I managed to speak up on air for once. It was good, because I at least did something different for a change...
Nonetheless, I'll be keeping this up. I really am getting better at this, and as if I didn't do enough self-promotion the last time out, there's a high chance I'll be going on air at Radio 1 again on October 11, from 8-10 in the evening. Let's see if I do decently this time, as I'm going to be the one manning the console, and not Matrix...
I completely forgot what I wanted to say about the dinner meeting. Darn.
.:Addendum:.
Thank goodness I remember now. I realized that night that my bet with Sacha is good for only ten years, ergo, eight years by now. I don't think I'm going to lose this bet with that kind of a timeline... :)
Anyways...
.:The ADMU-DLSU Rivalry?:.
Seriously, what rivalry? If you're talking about a genuine rivalry of one-upmanship, then by jove, that kind of a rivalry was over about a decade or so ago. All we currently have at this point is media hype of a celebrated rivalry that no longer exists.
Let's face it: people nowadays don't feel the same kind of passion that the other students a decade or two ago felt that led them to frequent fights and even untimely deaths over UAAP games. Now, that is obviously a good thing, as far as peace and order would be concerned. Nowadays, any "rivalry" that may exist is nothing more than a media ploy for ratings and ticket sales. This media coverage they bombard ADMU and DLSU with in turn exacerbates the tension among the people of these two universities to the point of what may seem to be an actual rivalry.
But then, if this is all media hype, can we really ascertain a rivalry? Obviously not. Playing up isolated incidents between Ateneans and Lasallites does not really prove anything. Fact of the matter is, if media gave just about as much emphasis to Adamson and National University, they can create a "rivalry" between these two universities as well! That's the way it is at present, and believe me: if the media lets up on playing the ADMU-DLSU rivalry card, the issue will die a quiet death.
I'm not undermining any school spirit as far as I'm concerned. What I'm trying to impress upon you here is the fact that people have become more open-minded and more pluralistic in their worldviews. This is not to say that one's priorities become watered down and aimless. Rather, this points us to the conclusion that people are level-headed, given the signs of the times. There's no point in holding on to a purely fabricated rivalry between two universities if you're not worried about ratings or ticket sales, as far as I can see. Having ample school spirit doesn't mean you have to disrespect the sentiments of somebody else.
The ADMU-DLSU rivalry is out of hand only because isolated cases and individuals tend to fan the flames. I'm giving the students of both universities more credit than that and believe they are intelligent enough to know that this is really the case.
Believe in whom, what, and where you wish to believe. I, for one, am still a true Bosconian at heart...
Oh, it's true, jabroni. It's true.
.:Radio 1 Again:.
I went training today for a couple of hours, and I'm glad I'm getting the hang of handling the console and all. Nonetheless, Delle was teaching me a few new tricks to incorporate next time I handle the console, and she was already putting me in the DJ's chair while she and Chico were mostly on the other side of the booth. Ergo, I was virtually on my own.
I managed to acquit myself decently, although a couple of gaffs here and there took place because I was rather used to how Chico and I did the show most of the time. There were times the songs didn't play on time, and the like, but Chico and Delle have been very supportive, and I managed to speak up on air for once. It was good, because I at least did something different for a change...
Nonetheless, I'll be keeping this up. I really am getting better at this, and as if I didn't do enough self-promotion the last time out, there's a high chance I'll be going on air at Radio 1 again on October 11, from 8-10 in the evening. Let's see if I do decently this time, as I'm going to be the one manning the console, and not Matrix...
I completely forgot what I wanted to say about the dinner meeting. Darn.
.:Addendum:.
Thank goodness I remember now. I realized that night that my bet with Sacha is good for only ten years, ergo, eight years by now. I don't think I'm going to lose this bet with that kind of a timeline... :)
Wednesday, October 01, 2003
At the risk of seeming as though I were taking advantage of her uncanny generosity, it was Sacha who treated me to dinner. I swear: next time, it has to be me doing the treating...
Of course, we all know why I don't have any money right now, but I'll digress.
Sach and I headed to the Grind at the Strip right after the Ateneo-DLSU game (Which I intend to discuss in a while, perhaps.). Just a bit of interesting onversation, really. I didn't see much need to ask her about her plans in life, because the way she's been gushing about her students all the time pretty much told me the story, already. There's a well-motivated person there, thinking of achieving something that's bigger than she is. Nowadays, with only money and popularity as a guiding principle for a person, it's refreshing to find a person like that. I, for one, realized this, and not that I'm a saint or anything, this is what discouraged me from really considering taking up law. I realize that the money is usually with the guilty, so I don't think I can bear with that.
Nonetheless, other than that, things were going smoothly. Both our orders weren't there, so we both had to settle for something else, each. In spite of that, it was all good. Our conversations were pretty engaging (At least from our standpoint.), and while I certainly would be completely flabbergasted at the first hint of the conversation shifting to computers, I managed to hold my own on most other topics she had in mind. We were talking about free will, the Matrix, and paranoia. I led the topic to finding her something in her wishlist, then she told me how impossible it would've been for me to have found anything. Well, thanx to MarkPoa, that wasn't the case. I showed her the Casebook of the Black Widowers by Isaac Asimov, and I'm glad she like it. I'm keeping I, Robot for myself, since it's a novel and not a collection of short stories.
Then I realized that this was the restaurant Sach was gushing about in her wiki about a week or two ago. And I realized I was suddenly sent into a Scrabble match, my first in at least five years. Not bad. Even though Sach was a bit too generous for my tastes (She deliberately found a way to let me play my Z.), I have to say 244 to 287 is one of the most respectable end-game scores I've ever run into.
I hope a rematch will happen soon. :)
Anyways, after dinner, she went back to Faura to download her students' files for her class. Nothing else, really, but I'm simply glad I managed to spend time with a really nice friend.
Of course, the next day, Elbert was doing Sacha impressions again, and even started dancing around. No, Elbert. It's not that kind of Grind I was talking about... ::chuckles::
And I'm not very comfortable with the term "non-breasts" either. It just sounds so wrong.
And I condemn you to the depths of Hades for giving me images of a certain History teacher grinding around, too... how could you sleep at night, Elbert?
Any person who took the above paragraph seriously should be shot. Any person who took the previous sentence seriously should REALLY be shot.
Sounds like our History long test could be pretty scary... ah, well. We'll see how it turns out.
Of course, we all know why I don't have any money right now, but I'll digress.
Sach and I headed to the Grind at the Strip right after the Ateneo-DLSU game (Which I intend to discuss in a while, perhaps.). Just a bit of interesting onversation, really. I didn't see much need to ask her about her plans in life, because the way she's been gushing about her students all the time pretty much told me the story, already. There's a well-motivated person there, thinking of achieving something that's bigger than she is. Nowadays, with only money and popularity as a guiding principle for a person, it's refreshing to find a person like that. I, for one, realized this, and not that I'm a saint or anything, this is what discouraged me from really considering taking up law. I realize that the money is usually with the guilty, so I don't think I can bear with that.
Nonetheless, other than that, things were going smoothly. Both our orders weren't there, so we both had to settle for something else, each. In spite of that, it was all good. Our conversations were pretty engaging (At least from our standpoint.), and while I certainly would be completely flabbergasted at the first hint of the conversation shifting to computers, I managed to hold my own on most other topics she had in mind. We were talking about free will, the Matrix, and paranoia. I led the topic to finding her something in her wishlist, then she told me how impossible it would've been for me to have found anything. Well, thanx to MarkPoa, that wasn't the case. I showed her the Casebook of the Black Widowers by Isaac Asimov, and I'm glad she like it. I'm keeping I, Robot for myself, since it's a novel and not a collection of short stories.
Then I realized that this was the restaurant Sach was gushing about in her wiki about a week or two ago. And I realized I was suddenly sent into a Scrabble match, my first in at least five years. Not bad. Even though Sach was a bit too generous for my tastes (She deliberately found a way to let me play my Z.), I have to say 244 to 287 is one of the most respectable end-game scores I've ever run into.
I hope a rematch will happen soon. :)
Anyways, after dinner, she went back to Faura to download her students' files for her class. Nothing else, really, but I'm simply glad I managed to spend time with a really nice friend.
Of course, the next day, Elbert was doing Sacha impressions again, and even started dancing around. No, Elbert. It's not that kind of Grind I was talking about... ::chuckles::
And I'm not very comfortable with the term "non-breasts" either. It just sounds so wrong.
And I condemn you to the depths of Hades for giving me images of a certain History teacher grinding around, too... how could you sleep at night, Elbert?
Any person who took the above paragraph seriously should be shot. Any person who took the previous sentence seriously should REALLY be shot.
Sounds like our History long test could be pretty scary... ah, well. We'll see how it turns out.
Subscribe to:
Posts (Atom)